Kanser Nedir

BI-RADS (Breast Imaging Reporting and Data System), doktorların mamografi bulgularını standart bir sistemle tanımlamalarını sağlayan bir sınıflandırma sistemidir. Bu sistemde sonuçlar, 0 ile 6 arasında numaralandırılmış kategorilere ayrılır. BI-RADS, meme kanseri riskini değerlendirmek ve teşhis sonrası süreci yönetmek için rehber niteliğinde bir standart sağlar.

Bu kategoriler sayesinde doktorlar, mamografide gördüklerini aynı terimlerle ifade edebilirler. Bu da test sonuçları hakkında iletişimi kolaylaştırır ve test sonrasında yapılacak takip işlemlerini daha sistematik hale getirir. BI-RADS sınıflandırması, mamografi ile elde edilen bulguların yanı sıra, meme ultrasonu ve meme MR incelemelerinde de kullanılabilir. Ancak, bu testler sonrasında önerilen adımlar biraz farklılık gösterebilir.

BI-RADS Sınıflandırması Ne Anlama Gelir?

BI-RADS sınıflandırması, meme dokusunda tespit edilen bulguların hangi kanser riskini taşıdığına dair bir değerlendirme yapar. Her kategori, görüntülemede görülen anormalliklerin ne kadar risk taşıdığını belirtir ve daha ileri tetkik veya takip ihtiyacını belirler. Bu standart sistem, doktorlara tedavi kararları konusunda yol gösterirken, hastalar için daha açık ve anlaşılır bir değerlendirme sunar.

BI-RADS Sınıflandırması Kategorileri Nelerdir?

BI-RADS sınıflandırması, 0’dan 6’ya kadar olan kategorilerle derecelendirilir:
• BI-RADS 0: Tamamlanmamış Değerlendirme – Ek görüntüleme veya daha önceki görüntülerle karşılaştırma gereklidir.
• BI-RADS 1: Negatif – Anormallik yoktur, risk sıfırdır.
• BI-RADS 2: İyi Huylu Bulgular – Kanser riski taşımaz, ancak yıllık tarama önerilir.
• BI-RADS 3: Muhtemelen İyi Huylu – Kanser olasılığı düşüktür (%2’den az), genellikle 6 ay sonra yeniden değerlendirme önerilir.
• BI-RADS 4: Şüpheli Anormallik – Kanser olasılığı vardır, biyopsi yapılması önerilir. Bu kategori kendi içinde A, B ve C olarak ayrılır ve kanser riski %3 ile %94 arasında değişebilir.
• BI-RADS 5: Yüksek Kanser Şüphesi – Kanser olasılığı %95 veya daha fazladır, biyopsi önerilir.
• BI-RADS 6: Bilinen Malignite – Kanser teşhisi konulmuştur, tedavi planlaması yapılmaktadır.

BI-RADS Sınıflandırmasına Göre Kanser Riskleri Yüzde Kaçtır? (H2)

BI-RADS kategorilerine göre kanser riski şu şekilde derecelendirilir:
• BI-RADS 1 ve 2: %0 – Kanser riski yoktur.
• BI-RADS 3: %2’den az – Muhtemelen iyi huylu.
• BI-RADS 4: %3 – %94 arasında – Şüpheli; biyopsi gerektirir.
• 4A: %3 – %10 arası düşük risk
• 4B: %11 – %50 arası orta risk
• 4C: %51 – %94 arası yüksek risk
• BI-RADS 5: %95 veya üzeri – Yüksek kanser şüphesi.
• BI-RADS 6: Kanser teşhisi konulmuş, tedavi planı uygulanmaktadır.

Bu sınıflandırma, farklı görüntüleme yöntemlerinde (mamografi, ultrason, MR) elde edilen bulguların daha standart bir şekilde raporlanmasını sağlarken, doktorlar için teşhis ve takip süreçlerinde net bir rehber sunar.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. 

Lösemi Nedir?

Lösemi en sade ifadesiyle kan kanseri olarak ifade edilebilir. Kemik iliğinde bulunan kök hücrelerin çeşitli sebeplerden dolayı gelişiminin duraklaması ve kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu oluşan kan kanseri öncelikli olarak kemik iliğine ve daha sonra da tüm organlara yayılabilir.

Kemik iliği alyuvar, lenfositler gibi akyuvar ve platelet (trombositler) gibi kan hücrelerinin yapıldığı süngerimsi bir dokudur. Bu hücreler kemik iliğinde yapıldıktan sonra kana karışırlar. Beyaz kan hücreleri bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından biridir. Bir yandan vücudu virüslerin ve bakteri, mantar veya parazit gibi yabancı mikroorganizmaların işgaline karşı korurken bir yandan da vücutta kanserleşme eğilimindeki hücreleri tespit ederek onların ortadan kaldırılmasını sağlarlar.

Kemik iliğinde üretilen diğer hücrelerin aksine beyaz kan hücreleri, lenf nodu, dalak ve timus gibi diğer çeşitli organlarda da üretilebilirler.

Tedavi edilmediğinde ciddi problemlere yol açan ve ilerleyici bir hastalık olan lösemi olgunlaşan akyuvarların kontrolsüz artışına bağlı olarak gelişirse daha yavaş bir seyir izler.

Olgunlaşmamış akyuvarların kontrolsüz üretimine bağlı olarak gelişen kemik iliği kanseri ise hızlı bir şekilde ilerler ve 1-2 ay içinde klinik bulgular oluşturabilir.

Lösemi Çeşitleri Nelerdir?

Hastalığın seyrine göre kan kanseri, akut ve kronik olmak üzere ikiye ayrılır. Hızlı seyreden ve kısa süre içerisinde klinik bulgu ve belirtiler veren lösemi çeşidi akut, yavaş ilerleyen ve uzun yıllar içinde gelişen lösemi çeşidi ise kronik lösemi olarak adlandırılır.

Akut lösemilerdeki kanser hücreleri kronik lösemilerdeki kanser hücrelerine göre daha az olgun, hızlı çoğalan ve kemik iliğini işlevsiz olarak hızla terk eden hücrelerdir. Bu fonksiyonsuz hücreler blast olarak isimlendirilir. Akut lösemilerde blast hücrelerinin hızlı çoğalması sonucu kemik iliğindeki diğer sağlıklı hücreler için gerekli yaşam alanlarını da işgal ederek belirtilerin kısa süre içerisinde meydana gelmesine neden olur.

Her iki çeşit lösemi türü de beyaz kan hücresinin çeşidine göre ikişer kola ayrılır. Beyaz kan hücresi myelosit ise myeloid lösemi, lenfosit ise lenfoblastik lösemi olarak nitelendirilir. Bu lösemi çeşitlerine ek olarak çok daha az görülen juvenil miyelomonositik lösemi, kronik miyelomonositik lösemi, myelodisplastik sendrom, myeloproliferatif hastalıklar ve tüylü hücre (hairy cell) lösemi gibi farklı lösemi çeşitleri de vardır.

Yetişkinlerde yaygın olarak akut miyeloid ve kronik lenfositik lösemi görülür. Çocuklarda lösemi genellikle miyeloid ve akut miyeloid lösemi (AML) olarak kendini gösterir. Akut lösemi, gelişimini tam olarak tamamlayamamış lökositlerle karakterize kemik iliği kanserini ifade etmek için kullanılan bir terimdir.

Lösemiler genel olarak 4 temel alt kategoride incelenir:

• Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL)

ALL, ilkel ve lenfoid kökenli beyaz kan hücrelerinin (blastlar) gelişimini tamamlamadan kontrolsüz çoğalması sonucu oluşan kan kanseri türüdür. Çocuk lösemi hastalarının yaklaşık olarak %80’i bu grupta yer alır. Yetişkinler için ise bu oran %20 civarındadır. Bu tür lösemilerde 5 yıllık sağkalım oranları %68 olarak tanımlanır.

• Akut Myeloid Lösemi (AML)

Myelositik kökenli blastların kontrolsüz çoğalması sonucu oluşan AML, özellikle 20’li yaşlarının başındaki gençlerde tespit edilen lösemilerin yaklaşık olarak yarısından sorumludur. Yetişkinlerde ise en sık tespit edilen akut lösemi türü AML’dir. Bu lenf kanseri türü için 5 yıllık sağkalım oranı %26 civarındadır.

• Kronik Lenfositik Lösemi (KLL)

Lenfoid kökenli beyaz kan hücrelerinin olgunlaşmasını tamamlamasının ardından kontrolsüz şekilde çoğalmaya başlaması KLL ile sonuçlanır. Bu hücreler fonksiyon göstermekten yoksun olup, KLL en sık olarak 60 ve 70 yaş arasındaki bireylerde ortaya çıkar. Bu lösemi türü için öngörülen 5 yıllık sağkalım oranı %83’tür.

• Kronik Myeloid Lösemi (KML)

Özellikle 25-60 yaş arasındaki bireyleri etkileyen kan kanseri türü olan KML, myeloid kökenli hücrelerin çoğalması sonrası meydana gelir. Bu lösemi türü için 5 yıllık sağkalım oranı ise %67’dir.

Lösemi Belirtileri Nelerdir?

Diğer kemik iliği hastalıkları belirtileri ile benzerlik gösteren löseminin en belirgin bulguları arasında kansızlığa bağlı olarak gelişen halsizlik, solgunluk, çabuk yorulma ve nefes darlığı bulunur.

Bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle ortaya çıkan enfeksiyonlar ve trombositlerin etkilenmesine bağlı olarak oluşan burun, diş ve diş eti kanamaları, cilt altında beklenmedik kanamalar, morarmalar ve cilt üzerinde toplu iğne başı büyüklüğünde kırmızı döküntüler (peteşiler) lösemi belirtileri arasında yer alır.

İştahsızlık, kilo kaybı, gece terlemeleri, tedavi ile kontrol altına alınamayan ateşli enfeksiyonlar, kemik ağrıları, boyun ve koltuk altı lenf bezlerinde büyüme, diş etlerinde ve karında şişlikler ise özellikle akut lösemi belirtileri arasında kabul edilen bulguları oluştururlar.

• Çocuklarda Lösemi Belirtileri

Çocukluk çağında görülen kanser türlerinin yaklaşık %30’unu oluşturan lösemi, genellikle 2-5 yaş ve 5-10 yaş arası çocuklarda daha yaygın olarak görülür. Yeni doğan bebekler yaşamının ilk 6 – 8 ayında anne sütünden aldıkları bağışıklık desteğini kullanıp, bu dönemden sonra 2 yaşına kadar kendi bağışıklık sistemini düzenlerler. Bu dönemde geçirecekleri viral enfeksiyonlar lösemi kanserini tetikleyebilir.

Bu yaşlarda oluşan raşitizm ve bu hastalığa bağlı olarak gelişen D vitamini eksikliği kan kanseri oluşumunu destekleyici rol oynar. Bu nedenle çocukları uygun hava koşullarında ve doktorunun önerdiği saatlerde güneşe çıkarılması oldukça önemlidir.

Çocuklarda yaygın olarak görülen lösemi belirtileri:

• Solgun bir cilt rengi
• İştahsızlık ve buna bağlı olarak gelişen hızlı kilo kaybı
• Uzun süren ateşli enfeksiyonlar
• Vücutta morluklar ya da bezeler oluşması
• Karında şişlik
• Eklem Ağrıları

Lösemi hastalığının seyri sırasında kemik iliği dışında diğer doku ve organların tutulması sonucunda da bir takım belirtiler meydana gelebilir. Örnek olarak merkezi sinir sistemine kanserin metastaz yapması (sıçraması) sonrasında baş ağrısı, bulantı, kusma ve nöbet gibi çeşitli belirtiler oluşabilir.

Lösemi, merkezi sinir sistemi dışında akciğerler, sindirim kanalı, kalp, böbrek ve testislere de yayılım göstererek bu bölgelere has şikayetlere neden olabilir.

Lösemi Neden olur, Risk Faktörleri Nelerdir?

Lösemi, tanı alan kanser hastalıklarının sıklığı sıralamasında 15. sırada yer alan kötü huylu hastalıktır. Kansere bağlı ölümlerde ise 11. sıradadır. Erkeklerde kadınlara göre 1,5 kat daha sık görülür ve lösemi erkek hastalarda daha ölümcül seyretme eğilimindedir. Lösemi türüne göre oluşum nedeni ve risk faktörleri değişkenlik gösterebilir.

Akut Lenfoblastik Lösemi için Risk Faktörleri

ALL, altta yatan nedeni kesin olarak ortaya konulamamış bir lösemi türüdür. Nükleer patlama bölgelerine yakın alanlarda yaşayan kişilerde oluşan yüksek radyasyon nedeniyle ALL türü lösemiye bir yatkınlık söz konusudur. Radyasyona maruziyet konusunda dikkat edilmesi gereken en önemli grup anne adaylarıdır.

Sigara dumanı içerisinde bulunan benzen gibi kimyasal maddeler ve kanser tedavisinde kullanılan çeşitli kemoterapi ilaçları da ALL türü lösemi gelişimi ile ilişkili durumlar arasında değerlendirilir.

HTLV-1 ve EBV virüsleri ile enfekte olan kişilerde ALL gelişme riskinde bir artış söz konusudur. Enfeksiyon hastalıkları dışında Down sendromu, klinefelter sendromu, fanconi anemisi ve nörofibromatozis gibi rahatsızlıklara sahip kişilerde de ALL görülme riski artmıştır.

Akut Myeloid Lösemi için Risk Faktörleri

AML, kemik iliğinde bulunan kök hücrelerin gelişme ve bölünme ile ilgili DNA kısımlarındaki mutasyonlar ve anormallikler sonucunda meydana gelen lösemi türüdür. Bir kişide AML ortaya çıkma ihtimali yaşla birlikte artış gösterir. AML için ortalama tanı yaşı 68’dir. Erkeklerde daha sık olarak tespit edilen AML için sigara dumanına maruziyet, myelodisplastik sendrom ve down sendromu gibi rahatsızlıklar birer risk faktörü olarak kabul edilir.

Kronik Lenfositik Lösemi için Risk Faktörleri

Günümüzde henüz KLL gelişiminin altta yatan kesin nedeni ortaya konulabilmiş değildir ancak 50 yaşın üzerinde olmak, erkek cinsiyet, savaşlarda kullanılan kimyasal ajanlara maruziyet ve ailede bu hastalığa yakalanmış başka bireylerin varlığı KLL gelişimi için birer risk faktörü olarak değerlendirilir.

Kronik Myeloid Lösemi için Risk Faktörleri

KML, genetik mutasyonlar sonucu oluşan lösemi türüdür ancak bu mutasyonları neyin ya da nelerin tetiklediği henüz tam olarak anlaşılmış değildir. Bu genetik mutasyonlar bireyin hayatında sonradan oluşan anormalliklerdir. Kişi bu hastalık ile ilişkili genleri ebeveynlerinden almaz.

İnsanlarda toplam 23 çift kromozom mevcuttur. 22 ve 9 numaralı kromozomlar arasında meydana gelen parça değişimleri ile 22 numaralı kromozom normalden kısa, 9 numaralı kromozom ise normalden uzun hale gelir.

Mutasyona uğramış 22 numaralı kromozom Philadelphia kromozomu olarak isimlendirilir ve KML hastalarının %90’ında tespit edilebilir. Philadelphia kromozomu üzerindeki BCR-ABL geni kan hücrelerinin kontrolsüz şekilde çoğalmasını tetikleyerek KML gelişimine neden olur.

Lösemi Tanısı Nasıldır?

Lösemi tanısına yönelik olarak istenilecek tetkikler ve yapılacak uygulamalar çok sayıda ve oldukça zaman alıcıdır. Birçok test kullanılmasındaki amaç hastalığın türünün ve evresinin tam olarak ortaya konmasını sağlamaktır.

Hekim tarafından gerçekleştirilen fizik muayene sırasında anemiye bağlı olarak oluşmuş soluk görünüm, büyümüş lenf nodları, dalak ve karaciğer büyümesi gibi lösemiye işaret eden belirtilerin varlığı incelenir.

Tam kan sayımı, metabolik ve biyokimyasal değerler, karaciğer fonksiyon testleri ve hastanın pıhtılaşma ile ilgili değerleri lösemi tanısında faydalı tetkikler arasında yer alır. Bu testlere ek olarak periferik kan yayması ve kemik iliği örneğinin incelenmesi lösemi için tanısal değere sahip önemli uygulamalardır.

Akut lösemi tanısı için kemik iliği aspirasyon biyopsisi gerekli ve önemli bir testtir. Kronik lösemilerde ise periferik kan değerlendirilmesi genellikle yeterli kabul edilir ve bu kişilerde ileri biyopsi girişimlerine gerek duyulmayabilir. KML hastalığında genetik tanı yöntemleri kullanılarak BCR-ABL geni tespit edilebilir.

Kemik iliği testi genellikle hastanın kalça kemiğinden gerçekleştirilir. Uzun bir iğne vasıtası ile bu kemikten alınan kemik iliği örneği laboratuvara gönderilerek kanser hücrelerinin varlığı değerlendirilir.

Lösemi Tedavisi Nasıldır?

Löseminin tedavi edilebilmesi için öncelikli olarak türünün belirlenmesi gerekir. Basit bir tam kan sayımı ile kanda kanser belirtileri saptanır. Kanda blast adı verilen kanser hücrelerinin artışına bağlı olarak lösemi tanısı konur.

Kemik iliğinden alınan biyopsi ise kemik iliğinin kanser hücreleri ile tutulup tutulmadığını gösterir. Tedavide önemli olan nokta ise löseminin alt türünün belirlenmesidir. Löseminin alt tiplerine göre tedavi yöntemi değişiklik gösterir.

Lösemi tedavisinde ilk akla gelen yöntem kemoterapidir. Kemoterapi ilaçları, lösemiye neden olan kanser hücrelerinin ortadan kaldırılmasını sağlayan kimyasal ilaçlardır. Lösemi çeşidine göre kemoterapide kullanılacak ilaçların türü, dozu ve uygulama yolu da değişiklik gösterir.

Radyoterapi (ışın tedavisi), yüksek enerjili ışınlar kullanılarak lösemi hücrelerini harabiyete uğratır ve büyümelerini engeller. Radyasyon tedavisi vücudun sadece bir bölümüne veya tamamına uygulanabilir. Radyoterapi aynı zamanda kök hücre nakline hazırlık aşamasında da başvurulan bir yöntemdir.

Biyolojik ajanlar ve immünoterapi ilaçlarının bu hastalarda kullanılması ile kişilerin kendi bağışıklık sistemlerinin kanser hücrelerini tanımasını sağlamak amaçlanır. Kötü huylu hücreleri bu ilaçlar sayesinde daha sık olarak tespit eden savunma hücreleri, kanser hücrelerinin ortadan kaldırılmasını sağlar.

Genel olarak kabul gördüğü şekilde lösemi hastalarında en etkili tedavi yöntemlerinin başında kemik iliği nakli gelir. Kök hücre nakli olarak bulunan bu yöntemde hastanın kendi sağlıklı iliği veya doku uyumu sağlayan kardeş, yakın akraba ya da bağışçılardan ilik nakli yapılabilir.

Kemik iliği naklinin amacı kişideki hastalıklı kemik iliğinin sağlıklı kemik iliği ile değiştirilmesidir. Bu işlem öncesinde hastaya yüksek dozda kemoterapi ve radyoterapi verilerek hastalıklı kemik iliğinin tamamen ortadan kaldırılması sağlanır. Daha sonrasında hastaya kan yapıcı kök hücrelerin infüzyonu yapılır ve sağlıklı kemik iliğinin yeniden oluşturulması amaçlanır.

Kemik iliği nakli büyük medikal prosedürlerden biri kabul edilir ve ilik nakli yapılacak kişide ani kan basıncı düşmesi, baş ağrısı, bulantı, kusma, ağrı, nefes darlığı,ateş ve üşüme titreme gibi yan etkilere neden olabilir. Bu belirtiler dışında daha ciddi seyirli kemik iliği nakli yan etkileri de mevcuttur. Bu ciddi yan etkilerin ortaya çıkmasında kişinin yaşı, genel sağlık durumu, tedaviyi hangi hastalığa bağlı olarak aldığı ve transplantasyonun türüne göre değişkenlik gösterir.

GVHD (donörün alıcıya karşı hastalık oluşturması), vericinin kan hücrelerinin alıcının vücudundaki hücrelere karşı mücadeleye girişmesini tanımlayan önemli bir sağlık durumudur. GVHD dışında, nakil reddi ve iç organ hasarı veya kanamalar da nakil sonrası oluşabilecek ciddi yan etkiler arasında yer alır.

Lösemi için yapılacak tedavi planlamasını hematoloji onkoloji uzmanı hekimler tarafından gerçekleştirilir. Bir onkoloji hastanesi seçilip tedavinin planlanması hem löseminin tipini hem de hastaya özgü faktörlere göre değişkenlik gösterebilir.

Kemoterapi tedavisi sırasında özellikle akut lösemi hastalarında bu ilaçlara ek olarak destek tedavisinin verilmesi oldukça önemli bir konudur. Kemoterapi ilaçları ile hastanın normal kan hücrelerinin de etkilenmesi sonucu bulaşıcı hastalıklara, kanamalara ve anemiye karşı yatkınlığı arttırıcı etki gösterir. Bu nedenle hastaya kemoterapi tedavisine ek olarak antibiyotik ilaçlar ve gerekirse kan transfüzyonu ve diğer kan ürünlerinin nakli de gerçekleştirilebilir.

Antibiyotiklere ek olarak, mantar tedavisi, bulantı önleyici antiemetik etkili ilaçlar da hastaya gerekli durumlarda hekimler tarafından reçetelendirilebilen ilaçlar arasında yer alır.

KML hastalarında imatinib etken maddeli tirozin kinaz inhibitörü ilaçlar, mutasyona uğramış gen ve ürünlerine karşı etki göstererek devrim niteliğinde bir tedavi planının doğmasını sağlamıştır. Bu ilaçların bir diğer önemli özelliği de kemoterapi ilaçlarına göre daha az yan etkiye sahip olmalarıdır.

Akut ve kronik lösemiler birçok türde kan hastalığını bünyesinde barındıran karmaşık tanı ve tedavi aşamalarına sahip rahatsızlıklardır. Tanı ne kadar erken gerçekleştirilirse tedavinin etkinliğinin de o kadar yüksek olması sebebiyle bu rahatsızlıklar konusunda bilinçlenmek önem arz eder. Her ne kadar yıllar ilerledikçe yeni tanı ve tedavi yöntemleri ışığında ölüm oranlarında azalma ve sağkalım oranlarında bir artış söz konusu olsa da lösemi hastalığı hayatı tehdit edici olması nedeniyle dikkat edilmesi gereken rahatsızlıkların başında gelir.

1975 yılında lösemili kişilerde 5 yıllık kanserden sağkalım oranı %30 civarındayken, günümüzde bu oran %60’ın üzerine çıkmıştır. Bunun en büyük sebebi farkındalık ve erken tanıdır. Bu nedenle kendinizde ve çevrenizdeki kişilerde lösemiye ait belirtilere rastlarsanız en yakın sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden yardım almayı ihmal etmemeniz önerilir.

Bu makalenin yazımında kullanılan kaynağa buradan ulaşabilirsiniz.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. 

Beyin tümörü, beyin içinde veya çevresinde hücrelerin anormal şekilde büyümesi sonucu oluşan bir kitle ya da tümördür. Beyin tümörleri, beyin dokusunda veya çevresindeki sinirler, hipofiz bezi, epifiz bezi gibi yapılarda ve beyni saran zarlar üzerinde de meydana gelebilir. Bu tümörler beyin fonksiyonlarını etkileyebilir ve tümörün boyutu, yeri ve büyüme hızına bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir.Beyin tümörleri primer (beyinde başlayan) ve sekonder (başka organlardan beyne yayılan) olarak ikiye ayrılır. Sekonder beyin tümörlerine metastatik beyin tümörleri de denir.

Beyin Tümörü Nasıl Oluşur?

Beyin tümörleri, hücrelerin DNA’sındaki mutasyonlar nedeniyle kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle oluşur. Bu anormal büyüme, beyin dokusunda kitle oluşturur ve bu kitle zamanla beyindeki önemli işlevleri engelleyebilir. Beynin aktif olmayan bölgelerinde gelişen tümörler, belirti vermeden büyük boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle bazı beyin tümörleri geç teşhis edilir.

Beyin Tümörü Türleri Nelerdir?

Beyin tümörleri, hangi hücrelerden oluştuğuna göre sınıflandırılır. Beyin tümörleri, iki ana gruba ayrılır:
• İyi huylu (benign) beyin tümörleri: Bu tümörler genellikle yavaş büyür ve çevre dokuya yayılmazlar. Ancak zamanla büyüyüp beyin dokusuna baskı yaparak sorunlara yol açabilirler.
• Kötü huylu (malign) beyin tümörleri: Hızla büyüyen ve çevre beyin dokusuna yayılan kanserli tümörlerdir. Bu tümörler, sağlıklı beyin hücrelerini istila edip yok edebilir.
Her iki tür de cerrahi müdahale gerektirebilir ve doktorlar tümörün iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunu belirlemek için biyopsi gibi testler yaparlar.

Beyin Tümörü Belirtileri Nelerdir?

Beyin tümörü belirtileri, tümörün bulunduğu bölgeye, boyutuna ve büyüme hızına bağlı olarak değişir. Beynin hangi kısmının etkilendiğine göre belirtiler farklılık gösterebilir. Yaygın beyin tümörü belirtileri şunlardır:
• Baş Ağrısı: Genellikle sabahları daha şiddetli olan ve zamanla kötüleşen baş ağrıları en yaygın belirtilerden biridir. Baş ağrısı, tümörün beyin dokusu üzerinde baskı yapması sonucu ortaya çıkar.
• Mide Bulantısı ve Kusma: Özellikle sabahları görülen açıklanamayan mide bulantısı ve kusma, beyindeki artan basıncın bir sonucu olabilir.
• Görme Problemleri: Bulanık görme, çift görme ya da görme kaybı gibi sorunlar, tümörün görme merkezlerine baskı yapmasından kaynaklanabilir.
• Nöbetler (Epilepsi): Daha önce hiç nöbet geçirmemiş kişilerde nöbetlerin ortaya çıkması, beyinde anormal elektriksel aktiviteye neden olan bir tümörün varlığını gösterebilir.
• Kol ve Bacaklarda Uyuşma veya Zayıflık: Tümör, beynin motor fonksiyonlarını kontrol eden bölgelerine baskı yaparsa, bir ya da her iki tarafta uyuşma, karıncalanma ya da kas zayıflığı görülebilir.
• Denge ve Koordinasyon Problemleri: Yürüme zorluğu, dengede duramama ya da el ve kolların kontrolünde güçlük çekme gibi belirtiler, tümörün beyincik gibi dengeyi kontrol eden bölgeleri etkilemesiyle ortaya çıkabilir.
• Konuşma ve Bellek Problemleri: Hafıza kaybı, konuşma güçlüğü, kelime bulmada zorlanma veya konuşmada anlamsızlık beyin tümörünün işlevsel bölgelerde bulunması durumunda görülebilir.
• Kişilik ve Davranış Değişiklikleri: Beyin tümörleri, kişinin davranışlarında, ruh halinde ya da kişiliğinde ani değişikliklere neden olabilir. Örneğin, kişi daha sinirli, endişeli ya da depresif hale gelebilir.
• Yorgunluk ve Zihinsel Bulanıklık: Sürekli yorgunluk, zihinsel bulanıklık, odaklanma sorunları ve genel bir sersemlik hali de beyin tümörü belirtisi olabilir.
Bu belirtiler her zaman beyin tümörüne işaret etmese de, bu tür semptomların varlığında bir doktora başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve müdahale, tedavi sürecinde büyük fark yaratabilir.

Beyin Tümörü Teşhisi Nasıl Konulur?

Beyin tümörü teşhisi için öncelikle nörolojik muayene yapılır. Ardından tümörün varlığını doğrulamak ve yerini belirlemek için görüntüleme testleri kullanılır:
• MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Beynin ayrıntılı görüntülerini sağlar ve tümörlerin yerini belirler.
• BT (Bilgisayarlı Tomografi): Tümörün boyutu ve yeri hakkında bilgi sağlar.
Bazen, tümör hücrelerinin yapısını analiz etmek için biyopsi yapılır. Bu yöntem, tümörün türünü ve kanser olup olmadığını belirlemek için kullanılır.

Beyin Tümörü Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi seçenekleri, tümörün türüne, boyutuna ve yerine göre belirlenir. En yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:
• Cerrahi: Uygun olan hastalarda tümör cerrahi olarak çıkarılır.
• Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak tümör hücreleri yok edilir.
• Kemoterapi: İlaçlar kullanılarak tümör hücrelerinin büyümesi durdurulur veya yok edilir.
Bazı durumlarda, farklı tedavi yöntemleri bir arada kullanılabilir.

Beyin Tümöründe Kemoterapi Yapılır mı?

Evet, kemoterapi beyin tümörlerinin tedavisinde kullanılabilir. Özellikle kötü huylu tümörlerde, kemoterapi tedavi seçeneklerinden biridir. Kemoterapi ilaçları ağız yoluyla veya damar yoluyla verilebilir ve bazen cerrahi ve radyoterapi ile birlikte uygulanabilir.

Beyin Tümörü Prognozu Nedir?

Beyin tümörünün prognozu, yani hastalığın seyri ve iyileşme olasılığı, tümörün türüne, boyutuna ve tedaviye nasıl yanıt verdiğine bağlıdır. İyi huylu tümörler genellikle daha iyi bir prognoza sahipken, kötü huylu tümörlerde prognoz daha karmaşıktır. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri, hastaların yaşam süresini ve kalitesini artırabilir.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. 

Meme kanseri, kadınlarda en sık rastlanan kanser türlerinden biridir ve erken teşhis, bu hastalığın başarılı bir şekilde tedavi edilmesinde kritik bir rol oynar. Erken evrede tespit edilen meme kanseri, daha sınırlı bir alanda bulunduğu için tedavisi daha kolay ve başarı oranı yüksektir. Bu nedenle meme kanserinin erken teşhisi, yaşam süresini ve kalitesini artırabilir.

Meme Kanserinde Erken Teşhisin Önemi Nedir? 

Meme kanserinde erken teşhis, kanserin çok büyük olmadığı ve yayılmadığı erken bir evrede tespit edilmesi anlamına gelir ve bu durumda tedavi daha başarılı olabilir. Kanserin erken aşamada fark edilmesi hayat kurtarabilir, bu yüzden vücudunuzda size normal gelmeyen bir değişiklik fark ettiğinizde vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmanız önemlidir. Erken teşhisle tedaviye başlamak, hastalığın ilerlemesini engelleyebilir ve tedavi şansını büyük ölçüde artırır. Bu nedenle, meme kanserinde erken teşhis hayat kurtaran bir faktördür.

Meme Kanseri Nasıl Anlaşılır? 

Meme kanseri genellikle belirli semptomlarla kendini gösterebilir. Bu semptomlar arasında memede ya da koltuk altında hissedilen bir kitle, meme dokusunda kalınlaşma, meme başında şekil değişikliği, meme derisinde kızarıklık ya da portakal kabuğu görünümü, meme başından anormal akıntı ve memede ağrı sayılabilir. Bu belirtiler her zaman kanser anlamına gelmez; ancak bu tür değişikliklerin fark edilmesi durumunda hemen bir uzmana başvurulmalıdır.

Meme Kanseri Erken Teşhis Nasıl Yapılır?

Meme kanserinde erken teşhis için en yaygın kullanılan yöntemlerden biri mamografidir. Mamografi, memenin düşük dozda röntgen ışınlarıyla görüntülenmesidir ve meme kanserini erken evrede tespit etmeye yardımcı olur. Düzenli mamografi taramaları, kanserin fiziksel belirtiler ortaya çıkmadan yıllar önce tespit edilmesini sağlayabilir. Yıllardır yapılan araştırmalar, düzenli mamografi yaptıran kadınların meme kanserinin erken teşhis edilme olasılığının daha yüksek olduğunu, bu sayede de tüm memenin alınması (mastektomi) veya kemoterapi gibi agresif tedavilere daha az ihtiyaç duyduklarını ve tedavi şanslarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Ancak mamografi her zaman kusursuz değildir; bazı meme kanserlerini gözden kaçırabilir. Tarama sırasında bir anormallik tespit edilirse, tanıyı doğrulamak için daha fazla mamografi veya meme ultrasonu gibi ek testler gerekebilir. Ayrıca, mamografi taraması sırasında tespit edilen bazı kanserler aslında sorun yaratmayacak türde olabilir. Bu duruma aşırı tanı (overdiagnosis) denir. Bu nedenle, mamografi taramasına girecek kadınların bu sürecin yararlarını ve kısıtlamalarını anlaması önemlidir.

Erken teşhis için önerilen diğer yöntemler ise kendi kendine meme muayenesi yapmak ve düzenli olarak doktor kontrolüne gitmektir. Bu sayede, herhangi bir değişiklik ya da anormallik hızla fark edilerek erken dönemde müdahale edilebilir.

Meme Kanserinden Şüpheleniliyorsa Ne Yapılmalıdır?

Eğer memede herhangi bir değişiklik fark edilirse ya da yukarıdaki belirtiler görülürse, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bir doktor tarafından yapılacak detaylı muayene ve gerekli görüntüleme testleri ile kesin tanı konulabilir. Şüpheli bir kitle ya da anormallik tespit edilirse, biyopsi yapılarak dokudan örnek alınır ve patolojik inceleme yapılır.

Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Meme kanserinin belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak yaygın olarak görülen belirtiler şunlardır:

• Memede veya koltuk altında hissedilen kitle ya da sertlik: Meme kanserinin en yaygın belirtisi memede ya da koltuk altında hissedilen sert, genellikle ağrısız bir kitledir. Ancak bu kitlelerin bazıları ağrılı da olabilir.
• Meme şeklinde veya boyutunda değişiklik: Meme kanserine bağlı olarak memede asimetri, şişlik ya da boyut değişikliği görülebilir.
• Meme başında değişiklikler: Meme başında içe çökme, pozisyon değişikliği ya da şekil bozukluğu fark edilebilir. Ayrıca meme başında kabuklanma, soyulma veya kızarıklık gibi cilt değişiklikleri de olabilir.
• Meme derisinde değişiklikler: Meme derisinde kızarıklık, kalınlaşma, portakal kabuğu görünümü (deride çukurlaşmalar) veya yaralar ortaya çıkabilir.
• Meme başından akıntı gelmesi: Meme başından özellikle kanlı, şeffaf veya sarımsı renklerde anormal akıntılar meme kanserinin belirtilerinden biri olabilir.
• Meme cildinde ağrı veya hassasiyet: Memede sürekli devam eden bir ağrı veya hassasiyet hissedilebilir.

Bu belirtilerden biri ya da birkaçı görüldüğünde hemen panik yapmamak önemlidir, çünkü bu tür değişiklikler her zaman kanser anlamına gelmeyebilir. Ancak herhangi bir değişiklik fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir sağlık uzmanına başvurulması erken teşhis açısından kritik öneme sahiptir.

Meme Kanseri Riski Nasıl Azaltılır? 

Meme kanserine yakalanma riskini azaltmak için yaşam tarzında bazı değişiklikler yapmak faydalı olabilir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir kiloda kalmak, alkol tüketimini sınırlandırmak ve dengeli bir diyetle beslenmek meme kanseri riskini azaltabilir. Ayrıca hormon tedavisi alırken doktorla risklerin değerlendirilmesi de önemlidir. Düzenli sağlık kontrolleri ve mamografi taramaları, meme kanserinin erken teşhis edilmesinde en etkili yollardan biridir.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. 

Mesane kanseri, mesanenin iç yüzeyini oluşturan hücrelerde başlayan bir kanser türüdür. En yaygın olarak, idrarın depolandığı mesane duvarının iç tabakasında başlar. Erkeklerde daha yaygın görülmekle birlikte kadınları da etkileyebilir. Mesane kanseri belirtileri erken evrede tespit edilirse tedavide başarı oranı daha yüksektir.

Mesane Kanserinin Belirtileri Nelerdir? 

Mesane kanseri erken evrelerde belirtiler gösterebilir ve bu belirtiler çoğunlukla idrar yolu ile ilişkili olarak kendini gösterir. Bu nedenle, idrar yolu enfeksiyonu gibi başka hastalıklarla karıştırılabilir. Mesane kanserinin en yaygın belirtilerinden bazıları şunlardır:

• İdrarda Kan Görülmesi (Hematüri): Mesane kanserinin en yaygın belirtisi idrarda kan görülmesidir. Bu durum tıbbi terimle “hematüri” olarak adlandırılır. İdrardaki kan, idrarın renginin parlak kırmızı veya koyu kahverengi (kola rengi) olmasına yol açabilir. Ancak bazı durumlarda, idrar normal görünür ve kan yalnızca bir laboratuvar testi sonucunda tespit edilir. İdrardaki kan zaman zaman ortaya çıkıp kaybolabilir, bu nedenle dikkatle takip edilmelidir.
• Sık İdrara Çıkma İhtiyacı: Mesane kanseri olan kişilerde sık sık idrara çıkma ihtiyacı görülür. Kişi gece ya da gündüz sık sık idrara çıkma ihtiyacı duyabilir. Bu durum, mesanenin etkilenmesi ve kanserin mesane duvarını irrite etmesinden kaynaklanır.
• Ağrılı İdrara Çıkma (Dizüri): İdrar yaparken yanma hissi ya da ağrı mesane kanserinin diğer yaygın bir belirtisidir. Bu durum, idrar yolunun iltihaplanması ya da tümörün idrar akışını etkileyip mesaneyi tahriş etmesinden kaynaklanabilir. Ağrı hissi hafif veya şiddetli olabilir ve kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir.
• Sırt Ağrısı ve Pelvik Ağrı: Özellikle alt sırt bölgesinde veya pelvik bölgede ağrı hissedilebilir. Bu ağrı genellikle sürekli bir ağrı şeklinde olabilir ve bazen yayılabilir. Bu tür ağrılar, mesane kanserinin ilerlemesi ve çevre dokulara yayılması ile ilişkilendirilebilir.
• İdrar Yapamama veya İdrar Akışında Zorluk: Mesane kanseri ilerledikçe idrar yapma sürecinde zorluk yaşanabilir. İdrar akışı zayıflayabilir, kesik kesik olabilir ya da tamamen engellenebilir. Bu durum, tümörün mesaneyi veya idrar yolunu tıkamasından kaynaklanabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir.
• Genel Yorgunluk ve Halsizlik: Bazı hastalarda genel bir yorgunluk, halsizlik ya da kendini hasta hissetme durumu olabilir. Bu belirtiler, kanserin ilerlemesi ile birlikte vücudun genel sağlığını etkileyebilir ve kişinin yaşam kalitesini düşürebilir.
• İştah Kaybı ve Kilo Kaybı: Mesane kanserinin daha ileri evrelerinde iştah kaybı ve beklenmeyen kilo kaybı yaşanabilir. Bu, kanserin vücutta sistemik bir etki yaratmasından ve vücudun enerji kullanımını değiştirmesinden kaynaklanabilir.

Mesane Kanserinin Sebepleri Nelerdir? 

Mesane kanserinin kesin bir nedeni olmamakla birlikte, bazı risk faktörleri hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir. Bunlar arasında:

• Sigara kullanımı: Mesane kanseri gelişiminde en önemli risk faktörüdür.
• Kimyasal madde maruziyeti: Boya, lastik, deri ve tekstil endüstrilerinde çalışanların belirli kimyasallara maruz kalması riski artırır.
• Kronik mesane enfeksiyonları: Uzun süreli mesane enfeksiyonları, özellikle kateter kullanımında, kanser gelişim riskini artırabilir.
• Radyasyona maruz kalma: Pelvik bölgeye radyasyon tedavisi almış olmak mesane kanseri riskini artırabilir.

Mesane Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Mesane kanserinin tedavisi, kanserin evresi, tipi, hastanın genel sağlık durumu ve kişisel tercihleri gibi faktörlere bağlı olarak planlanır. Erken evrede teşhis edilen mesane kanseri, genellikle daha kolay tedavi edilebilir ve tam iyileşme şansı daha yüksektir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

1. Cerrahi Müdahale

Mesane kanseri tedavisinde en yaygın yöntemlerden biri cerrahi müdahaledir. Cerrahi tedavi, tümörün boyutuna, yerleşimine ve yayılımına göre farklı şekillerde uygulanabilir:

Transüretral Rezeksiyon (TURBT): Erken evre mesane kanserinde sıkça kullanılan bu işlemde, sistoskop adı verilen bir alet ile idrar yolundan mesaneye girilerek kanserli dokular çıkarılır. Bu işlem sırasında lazer veya elektrik akımı ile tümörün yakılması da sağlanabilir.

Sistektomi (Mesanenin Alınması): Eğer kanser mesane duvarının derinlerine ilerlemişse, mesanenin bir kısmı (parsiyel sistektomi) veya tamamı (radikal sistektomi) cerrahi olarak çıkarılabilir. Radikal sistektomi durumunda, hastanın idrarı biriktirmek için yeni bir mesane (yeni mesane veya idrar yolu diversiyonu) oluşturulabilir.

2. Kemoterapi

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaçların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Mesane kanseri için kemoterapi genellikle şu durumlarda uygulanır:

Cerrahi öncesi veya sonrası (Adjuvan veya Neoadjuvan Kemoterapi): Cerrahi öncesi kemoterapi, tümörün boyutunu küçültmeye yardımcı olabilir. Cerrahi sonrası kemoterapi ise geride kalan kanser hücrelerini yok etmek için uygulanır.

İntravezikal Kemoterapi: Kemoterapi ilaçlarının doğrudan mesanenin içine verilmesi yöntemidir. Erken evre mesane kanserinde kullanılan bu yöntem, yan etkileri en aza indirerek tümör hücrelerini yok etmeye yardımcı olur.

3. İmmünoterapi

İmmünoterapi, vücudun bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı güçlendiren bir tedavi yöntemidir. Mesane kanseri tedavisinde sıkça kullanılan immünoterapi ilaçlarından biri BCG (Bacillus Calmette-Guérin) aşısıdır. Bu tedavi, mesanenin içine doğrudan verilerek bağışıklık hücrelerini kanserle savaşmaya teşvik eder. Özellikle yüzeysel mesane kanserinde etkili bir tedavi yöntemidir.

4. Radyoterapi

Radyoterapi, yüksek enerjili ışınların kanser hücrelerini hedef alarak yok edilmesi yöntemidir. Radyoterapi genellikle cerrahi yapılamayan durumlarda veya hastanın genel sağlık durumu cerrahi müdahaleye izin vermiyorsa uygulanır. Bu tedavi yöntemi kemoterapi ile birlikte de kullanılabilir.

5. Hedefe Yönelik Tedaviler

Son yıllarda mesane kanseri tedavisinde kullanılan yeni bir yöntem de hedefe yönelik tedavilerdir. Bu tedaviler, yalnızca kanser hücrelerindeki spesifik genetik değişiklikleri hedef alarak çalışır. Bu sayede, sağlıklı hücrelere zarar vermeden kanser hücrelerini yok etmeyi amaçlar.

6. İzleme ve Destekleyici Tedaviler

Tedavi sonrası süreçte hastalar, hastalığın tekrarlayıp tekrarlamadığını kontrol etmek amacıyla düzenli olarak takip edilir. Takip sürecinde sistoskopi, idrar testleri ve görüntüleme testleri gibi tanı yöntemleri kullanılabilir. Ayrıca, mesane kanserinin yol açtığı belirtileri hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için destekleyici tedaviler de uygulanabilir.

Mesane Kanseri Teşhisi Nasıl Konur?

Mesane kanseri tanısı koymak için çeşitli yöntemler kullanılır:

• İdrar testleri: İdrarda kan ve anormal hücrelerin tespiti.
• Sistoskopi: Mesane içinin bir kamera yardımıyla incelenmesi.
• Görüntüleme testleri: Ultrason, BT veya MR taramaları ile tümörün yeri ve büyüklüğünün değerlendirilmesi.
• Biyopsi: Mesane dokusundan alınan örneğin mikroskop altında incelenmesi.

Mesane Kanserinin Evreleri Nelerdir? 

Mesane kanserinin evreleri, tümörün mesanede ne kadar yayıldığını ve vücudun diğer bölgelerini etkileyip etkilemediğini belirlemek için kullanılır. Kanserin evresi, tedavi planının oluşturulmasında da önemli bir rol oynar. Mesane kanserinin evreleri şu şekildedir:

• Evre 1: Bu evrede tümör, mesanenin yüzeyini kaplayan hücrelerin altındaki bağ dokusuna kadar ilerlemiştir. Ancak, bu aşamada kanser henüz kas tabakasına ulaşmamıştır. Tedaviye erken cevap verebilecek bir evre olarak kabul edilir.
• Evre 2: Bu evrede tümör, mesane duvarının kas tabakasına kadar yayılmıştır. Kanserin kas dokusuna ulaşması, tedavi seçeneklerini ve hastalığın gidişatını etkileyebilir. Bu evrede cerrahi ve kemoterapi gibi tedavi yaklaşımları daha sık gündeme gelir.
• Evre 3: Tümör, mesane duvarını aşarak mesaneyi çevreleyen yağ tabakasına kadar ilerlemiştir. Bu aşamada kanser, mesane dışına yayılarak çevredeki dokulara da zarar verebilir. Bu evrede tedavi, kanserin daha geniş bir alana yayılmış olması nedeniyle daha kapsamlı bir yaklaşımla planlanır.
• Evre 4: Kanser en ileri evrede olup mesane çevresindeki diğer organlara yayılmıştır. Erkeklerde prostat, kadınlarda rahim ve vajina gibi organlar bu yayılımın görüldüğü yerler olabilir. Aynı zamanda pelvik duvar ve karın boşluğuna da yayılabilir. T4 evresi, tedavisi daha zor olan ve genellikle diğer organları da etkileyen bir yayılımı ifade eder. Bu evrede multidisipliner bir yaklaşım gereklidir ve cerrahi, kemoterapi, radyoterapi gibi birçok tedavi yöntemi birlikte kullanılabilir.

Bu evrelerin anlaşılması, mesane kanserinin yayılımını ve hastanın tedavi sürecinin planlanmasını anlamada kritik önem taşır. Erken evrelerde (T1, T2) tespit edilen mesane kanseri, tedaviye daha hızlı ve olumlu yanıt verebilirken, daha ileri evrelerde (T3, T4) hastalığın tedavi edilmesi daha karmaşık hale gelir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde erken tanı ve tedavi için uzman bir doktora başvurulması çok önemlidir.

Mesane Kanseri Nasıl Önlenir? 

Mesane kanseri riskini azaltmak için:

• Sigara bırakma: Sigara içmemek veya mevcut sigara alışkanlığından kurtulmak en önemli önleyici adımdır.
• Kimyasal maruziyetlerden korunma: Özellikle kimyasallarla çalışırken koruyucu giysi ve ekipman kullanmak.
• Bol su tüketimi: Düzenli su tüketimi mesanenin sağlığını korumaya yardımcı olabilir.
• Sağlıklı beslenme: Antioksidanlar ve lif bakımından zengin bir diyetle beslenmek kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. 

Rahim (uterus) kanseri, rahmin iç yüzeyini kaplayan hücrelerin anormal ve kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu oluşan bir kanser türüdür. Genellikle menopoz sonrası kadınlarda daha sık görülür. En yaygın türü, rahim iç tabakasını kaplayan hücrelerden kaynaklanan endometriyal kanserdir. Rahim kanseri erken tespit edilirse tedavisi daha başarılı olabilir. Bu nedenle belirtilerin farkında olmak oldukça önemlidir.

Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir? 

Rahim kanseri belirtileri, özellikle menopoz sonrası kadınlarda dikkatle takip edilmesi gereken sinyallerdir. En yaygın belirti, menopoz sonrası dönemde görülen anormal vajinal kanamadır. Ancak rahim kanseri yalnızca menopoz sonrası dönemde değil, adet gören kadınlarda da bazı belirtilerle kendini gösterebilir. İşte rahim kanserinin belirtileri:

Yaygın Belirtiler

• Menopoz Sonrası Kanama: Menopoz dönemine girmiş bir kadında herhangi bir vajinal kanama, rahim kanserinin en önemli ve dikkat çekici belirtilerindendir. Bu durum, menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda acil olarak değerlendirilmesi gereken bir işaret olabilir.
• Ağır Regl Dönemleri veya Adet Düzeninde Değişiklik: Menopoz öncesindeki kadınlarda, normalden daha ağır adet kanamaları, adet süresinde uzamalar ya da beklenmedik döngü değişiklikleri rahim kanserinin habercisi olabilir.
• Adet Dönemleri Arasında Vajinal Kanama: Adet döngüsü dışında, iki regl dönemi arasında ortaya çıkan vajinal kanamalar da rahim kanserinin belirtileri arasında yer alır. Bu kanamalar genellikle normal adet dönemlerinden farklı olarak yoğun ve uzun süreli olabilir.
• Kesintisiz Devam Eden Regl Dönemleri: Adet kanamalarının normalden daha uzun sürmesi ve neredeyse hiç ara vermeden devam etmesi de rahim kanseri belirtisi olabilir.

Daha Az Yaygın Belirtiler

• Sulu Vajinal Akıntı: Kimi zaman hoş olmayan bir koku eşlik edebilir. Rahim kanseri olan kadınlarda, renksiz veya kanlı akıntılar ortaya çıkabilir. Bu akıntılar, normal vajinal akıntıdan farklı olarak yoğun ve bazen kokulu olabilir.
• Açıklanamayan Kilo Kaybı: Herhangi bir diyet veya egzersiz yapmadan hızla kilo kaybetmek, vücutta bir problem olduğunu işaret edebilir. Rahim kanseri, metabolizmayı etkileyerek açıklanamayan kilo kaybına neden olabilir.
• İdrar Yaparken Zorlanma veya Bağırsak Alışkanlıklarında Değişiklik: Rahim kanseri ilerlediğinde, karın bölgesindeki organlara baskı yapabilir. Bu nedenle, sık idrara çıkma, idrar yaparken ağrı veya bağırsak alışkanlıklarında (örneğin, kabızlık veya ishal) ani değişiklikler yaşanabilir.
• Karın Ağrısı: Alt karın bölgesinde ya da pelviste sürekli ya da zaman zaman ortaya çıkan ağrılar, rahim kanserinin ileri evrelerinde görülmektedir.

Bu belirtilerin her biri farklı nedenlerle ortaya çıkabilir; ancak yukarıda belirtilen semptomlardan herhangi biri mevcutsa, özellikle de uzun süreli ve açıklanamayan bir şekilde devam ediyorsa, vakit kaybetmeden bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurulmalıdır. Rahim kanserinin erken teşhisi, tedavi sürecinin başarısı açısından oldukça kritiktir.

Rahim Kanserinin Sebepleri Nelerdir? 

Rahim kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmese de, bazı faktörler bu hastalığın gelişme riskini artırabilir. İşte rahim kanseri riskini yükselten faktörler:

• Menopoz Sonrası Dönem: Menopoza girmiş ya da 55 yaşından sonra menopoz dönemine ulaşmış kadınlarda rahim kanseri riski daha yüksektir.
• Kalınlaşmış Endometriyum (Endometriyal Hiperplazi): Rahim iç tabakasının (endometriyum) kalınlaşması, rahim kanserine yakalanma riskini artırabilir.
• Hiç Doğum Yapmamış Olmak: Doğum yapmamış kadınlarda rahim kanseri riski, doğum yapmış kadınlara göre daha fazladır.
• Erken Yaşta Adet Görmeye Başlamak: 12 yaşından önce adet görmeye başlamış olmak, rahim kanseri riskini artıran etmenlerden biridir.
• Yüksek Tansiyon veya Diyabet: Kronik hastalıklar, özellikle yüksek tansiyon ve diyabet, rahim kanseri riskinin artmasında rol oynayabilir.
• Aşırı Kilo veya Obezite: Fazla kilo, vücutta östrojen seviyesinin artmasına neden olabilir, bu da rahim kanseri riskini yükseltir.
• Ailede Kanser Öyküsü: Ailede rahim, yumurtalık ya da bağırsak kanseri öyküsü bulunan kişilerde rahim kanseri görülme olasılığı daha yüksektir.
• Genetik Durumlar: Cowden sendromu veya Lynch sendromu gibi bazı genetik rahatsızlıklar, rahim kanseri riskini artırabilir.
• Önceki Yumurtalık Tümörleri veya Polikistik Over Sendromu: Yumurtalık tümörleri ya da polikistik over sendromu (PCOS) varlığı, rahim kanseri riskinin artmasına yol açabilir.
• Hormon Tedavisi: Özellikle sadece östrojen içeren hormon replasman tedavisi veya doğurganlık tedavisi almak, rahim kanseri riskini yükseltebilir.
• Pelvik Bölgeye Radyasyon Tedavisi: Daha önce pelvik bölgeye yapılan radyasyon tedavisi, rahim kanseri gelişme riskini artırabilir.
• Tamoksifen Kullanımı: Meme kanseri tedavisinde kullanılan tamoksifen, rahim kanseri riskini artırabilir. Ancak, bu ilacın faydaları genellikle risklerinden daha ağır basar. Yine de bu konuda endişeleriniz varsa doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.

Bu faktörler rahim kanserine yakalanma riskini artırabilir, ancak bu faktörlere sahip olmak mutlaka rahim kanserine yakalanılacağı anlamına gelmez. Risk faktörlerine sahip olan kişilerin düzenli olarak kontrollerini yaptırmaları, erken teşhis ve tedavi açısından kritik öneme sahiptir.

Rahim Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır? 

Rahim kanserinin tedavisi, kanserin evresi, hastanın genel sağlık durumu ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:

• Cerrahi: Kanser erken evredeyse, rahmin alınması (histerektomi) genellikle ilk tercih edilen tedavi yöntemidir. Bu işlem sırasında yumurtalıklar ve fallop tüpleri de alınabilir.
• Radyoterapi: Cerrahi müdahale sonrasında kanser hücrelerinin tamamen yok edilmesi için radyoterapi uygulanabilir.
• Kemoterapi: Kanser ileri evredeyse veya diğer organlara yayılmışsa, kemoterapi kanser hücrelerini küçültmek ve yayılmasını durdurmak için kullanılır.
• Hormon Tedavisi: Özellikle östrojen seviyelerinin kanserin büyümesine neden olduğu durumlarda hormon tedavisi uygulanabilir.

Tedavi planı, hastanın durumuna özel olarak belirlenir ve çoğu zaman birden fazla tedavi yöntemi bir arada kullanılır.

Rahim Kanseri Teşhisi Nasıl Konur? 

Rahim kanseri teşhisi için yapılan ilk adım, hastanın belirtilerinin ve tıbbi geçmişinin değerlendirilmesidir. Doktor, fiziksel muayenenin ardından bazı tanı testlerini önerebilir:

• Pelvik Muayene: Vajina ve rahmin fiziksel muayenesi, kanserin belirtilerinin tespiti için ilk adımdır.
• Ultrason: Rahmin iç tabakasını incelemek için transvajinal ultrason yapılabilir.
• Biyopsi: Rahim iç tabakasından doku örneği alınarak mikroskop altında incelenir. Bu, kanserin var olup olmadığını doğrulamanın en güvenilir yoludur.
• Kan Testleri: Kanser hücrelerinin varlığını ve genel sağlık durumunu değerlendirmek için kan testleri yapılabilir.

Teşhis koyulduktan sonra, kanserin evresini ve yayılma durumunu belirlemek için ek testler yapılabilir.

Rahim Kanserinin Evreleri Nelerdir? 

Rahim kanseri, yayılma derecesine göre evrelere ayrılır:

• Evre 1: Kanser, yalnızca rahmin iç tabakasında bulunur.
• Evre 2: Kanser, rahim ve serviks (rahim ağzı) bölgesine yayılmıştır.
• Evre 3: Kanser, pelvisteki dokulara veya lenf düğümlerine yayılmıştır.
• Evre 4: Kanser, mesane, bağırsak veya vücudun diğer uzak organlarına yayılmıştır.

Evreleme, hastalığın ciddiyetini ve tedavi yöntemini belirlemede önemli bir rol oynar.

Rahim Kanseri Nasıl Önlenir? 

Rahim kanserini tamamen önlemek mümkün olmasa da, bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve düzenli kontroller riski azaltabilir:

• Düzenli Tarama: Özellikle menopoz sonrası kadınlar, anormal kanama durumunda doktora başvurmalı ve düzenli jinekolojik kontrollerini aksatmamalıdır.
• Sağlıklı Kilo: Fazla kilolar, rahim kanseri riskini artırır. Sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz ile ideal kiloyu korumak önemlidir.
• Hormon Tedavisi: Menopoz sonrası hormon tedavisi kullanılıyorsa, bu tedavinin doktor kontrolünde ve belirli bir süre boyunca yapılması önerilir.
• Sigara ve Alkol: Sigara ve aşırı alkol tüketimi, kanser riskini artırabilir. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları, riskin azalmasına yardımcı olabilir.

Bu önlemler, rahim kanseri riskini azaltmada yardımcı olsa da, herhangi bir belirti fark edildiğinde doktora başvurmak hayati önem taşır.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. 

Üst Yutak (Nazofarenks) kanseri, üst yutak olarak da bilinen nazofarenks bölgesinde ortaya çıkan bir kanser türüdür. Bu bölge, burun boşluğunun arka kısmı ile boğazın üst kısmını birbirine bağlar. Genellikle yavaş gelişen bu kanser, erken evrelerde belirti vermeyebilir. En sık görülen belirtiler arasında boyunda şişlik, burun tıkanıklığı, burun kanamaları ve işitme kaybı bulunur. Kanser ilerledikçe, baş ve boyun ağrıları da ortaya çıkabilir.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Belirtileri Nelerdir? 

Nazofarenks kanseri belirtileri genellikle erken aşamalarda fark edilmeyebilir, ancak hastalık ilerledikçe boyundaki lenf düğümlerine yayılma en yaygın belirtidir. Boyunda, genellikle ağrısız, büyüyen bir şişlik ilk fark edilen işarettir. Ancak, bu kanser tipi diğer önemli belirtilerle de kendini gösterebilir:

• Kulak Belirtileri: Eustachi borusunun tıkanması sonucu, özellikle bir kulakta dolgunluk hissi, kulak ağrısı ve işitme kaybı meydana gelebilir. Bu durum, nazofarenks bölgesinde tümörün varlığı nedeniyle borunun bloke olmasıyla ilişkilidir. Orta kulakta sıvı birikmesi de işitme problemlerine yol açabilir.
• Burun ve Boğaz Belirtileri: Nazofarenks kanserinin sık görülen bir belirtisi de burun tıkanıklığıdır. Özellikle tek taraflı tıkanıklık ve buna eşlik eden burun kanamaları, hastalığın ilerlediğini gösterebilir. Burundan iltihaplı ve kanlı akıntılar da görülebilir. Ayrıca boğazda sürekli bir rahatsızlık hissi veya yutma güçlüğü yaşanabilir.
• Yüz ve Göz Belirtileri: Kanser, sinirleri etkilediğinde yüzde şişlik ve hatta yüzün veya gözün bir kısmında felç gelişebilir. Bu felç, tümörün sinirler üzerinde baskı yapmasıyla meydana gelir ve yüz hareketlerinde kısıtlamaya neden olabilir. Gözde bulanık görme veya göz kapağında düşme de ortaya çıkabilir.
• Diğer Belirtiler: Baş ağrısı, boğazda ve boyunda ağrı, ağız kuruluğu, yutma zorluğu gibi belirtiler de nazofarenks kanserinin ilerlemiş aşamalarında görülebilir. Kanserin çevre dokulara ve sinirlere yayılmasıyla bu belirtiler şiddetlenebilir.

Nazofarenks kanseri, özellikle boyundaki lenf düğümlerine yayılma ile erken aşamada fark edilebilir. Ancak, burun, kulak ve yüz ile ilgili diğer belirtiler de göz ardı edilmemelidir. Erken tanı, bu belirtilerin fark edilmesiyle mümkün olabilir, bu nedenle bu semptomlar görüldüğünde bir uzmana başvurmak önemlidir.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanserinin Sebepleri Nelerdir? 

Nazofarenks kanserinin sebepleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin bu kanserin gelişiminde önemli rol oynadığı bilinmektedir. İşte başlıca sebepler:

• Epstein-Barr Virüsü (EBV): Bu virüs, enfeksiyöz mononükleoz (öpücük hastalığı) olarak bilinen hastalığa sebep olur ve aynı zamanda nazofarenks kanseri gelişiminde önemli bir rol oynar. EBV, vücutta uzun süre kalarak hücrelerde genetik değişikliklere yol açabilir ve bu da kanser riskini artırabilir.
• Genetik Yatkınlık: Ailede nazofarenks kanseri öyküsü bulunan bireylerde bu kansere yakalanma riski daha yüksektir. Bu durum, kalıtsal bir yatkınlık olabileceğini ve genetik faktörlerin önemli bir rol oynadığını gösterir.
• Beslenme Alışkanlıkları: Tuzla kürlenmiş balık ve nitritlerle korunmuş yiyeceklerin fazla tüketimi, nazofarenks kanseri gelişimi ile ilişkilendirilmiştir. Özellikle çocukluk ve genç yetişkinlik döneminde bu tür yiyecekleri sık tüketen bireylerde risk daha yüksektir. Nitritler, gıdalarda koruyucu olarak kullanılan kimyasallardır ve bu maddeler vücutta kanserojen bileşiklere dönüşebilir.
• Sigara ve Alkol Kullanımı: Diğer baş-boyun kanserlerinde olduğu gibi, sigara ve alkol kullanımı da nazofarenks kanseri riskini artıran faktörler arasında yer alır.

Nazofarenks kanserinin gelişimi, bu faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkabilir. Hem genetik hem de çevresel faktörler bu hastalığın oluşumunda rol oynamaktadır. Risk faktörlerini azaltmak, özellikle beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmek ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan kaçınmak, kanser gelişme olasılığını düşürebilir.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Nazofarenks kanseri tedavisi, kanserin evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Ana tedavi yöntemleri şunlardır:

• Radyoterapi: Genellikle ilk tedavi seçeneğidir ve tümör hücrelerini yok etmeyi amaçlar.
• Kemoterapi: İlerlemiş vakalarda radyoterapi ile birlikte veya tek başına kullanılabilir.
• Cerrahi müdahale: Nazofarenks kanserinde cerrahi genellikle ilk tercih olmasa da bazı vakalarda tümörün çıkarılması için kullanılabilir. Tedavi süreci hastaya özel planlanır ve doktor tarafından takip edilir.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Teşhisi Nasıl Konur?

Nazofarenks kanseri teşhisinde kullanılan yöntemler arasında fiziki muayene ve bazı görüntüleme testleri yer alır. Doktor, şişmiş lenf düğümlerini tespit etmek için boyun bölgesini kontrol eder. Teşhisi doğrulamak için burun ve boğazın endoskopik muayenesi yapılır. Görüntüleme testleri arasında MRI, CT taramaları ve PET taramaları bulunur. Kesin tanı biyopsi ile alınan doku örneğinin incelenmesiyle konur.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanserinin Evreleri Nelerdir?

Nazofarenks kanseri, yayılma ve büyüme durumuna göre evrelere ayrılır:

• Evre 1: Tümör sadece nazofarenks ile sınırlıdır ve başka bölgelere yayılmamıştır.
• Evre 2: Tümör nazofarenks dışına, yakındaki dokulara veya boyun lenf düğümlerine yayılmıştır.
• Evre 3: Tümör daha geniş bir alana yayılmış ve birden fazla lenf düğümünü etkilemiş olabilir.
• Evre 4: Tümör uzak organlara yayılmıştır (metastaz). Bu evrede tedavi daha karmaşıktır.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Nasıl Önlenir? 

Nazofarenks kanserini önlemek için bilinen spesifik bir yol olmamakla birlikte, bazı yaşam tarzı değişiklikleri riski azaltabilir. Sigara ve alkol tüketiminin sınırlandırılması, EBV enfeksiyonlarından korunma ve sağlıklı beslenme gibi önlemler önemlidir. Tuzla kürlenmiş yiyeceklerin tüketimini azaltmak da önerilen bir diyet değişikliğidir. Ayrıca, yüksek risk grubundaki kişilerin düzenli sağlık kontrollerine gitmesi erken teşhis şansını artırabilir.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. 

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Rahim ağzı kanseri, rahmin alt kısmında yer alan ve vajinaya bağlanan serviks bölgesinde meydana gelen bir kanser türüdür. Çoğunlukla insan papilloma virüsü (HPV) enfeksiyonu ile ilişkilendirilir. Bu kanser türü, zamanında teşhis edildiğinde etkili bir şekilde tedavi edilebilir. En sık karşılaşılan belirtiler arasında düzensiz vajinal kanama, cinsel ilişki sonrası kanama, normal dışı akıntı ve pelvik ağrı yer alır. Ancak, kanserin erken evrelerinde belirti göstermeyebileceği unutulmamalıdır.

Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Rahim ağzı kanseri belirtileri genellikle hastalığın erken evrelerinde fark edilmez çünkü kanser öncesi hücre değişiklikleri nadiren semptomlara neden olur. Bu nedenle, rahim ağzındaki anormal hücrelerin fark edilmesi ve erken teşhisi için düzenli rahim ağzı taram testleri (Pap smear veya HPV testi) çok önemlidir. Ancak bu hücre değişiklikleri kansere ilerlerse veya rahim ağzı kanseri gelişirse, şu belirtiler ortaya çıkabilir:

● Adet dönemleri arasında vajinal kanama: Kadınlarda adet döngüsü dışında beklenmedik kanamalar, rahim ağzı kanserinin en yaygın belirtilerinden biridir. Bu tür kanamalar genellikle anormal hücrelerin büyümesiyle ilişkilidir.
● Normalden daha uzun süren veya daha ağır geçen adet kanamaları: Rahim ağzı kanseri, adet dönemlerinin daha ağır ve uzun sürmesine yol açabilir. Kanamaların miktarı veya süresi değişebilir ve bu durum genellikle göz ardı edilmemelidir.
● Cinsel ilişki sırasında ağrı: Cinsel ilişki sırasında ya da sonrasında yaşanan pelvik ağrı, rahim ağzı bölgesinde bir sorun olduğuna işaret edebilir. Bu, kanserin rahim ağzı dokusunda yayılması nedeniyle meydana gelebilir.
● Cinsel ilişki sonrası vajinal kanama: Cinsel ilişkiden sonra meydana gelen kanama, rahim ağzı kanserinin önemli bir belirtisidir. Bu durum, serviksteki kanser hücrelerinin yüzeyde büyümesi ve tahriş olması sonucu oluşabilir.
● Pelvik bölgede ağrı: Nedensiz pelvik ağrı, rahim ağzı kanseri belirtilerinden biri olabilir. Özellikle pelvik bölgedeki ağrı sürekli hale gelirse veya yoğunlaşırsa, bir uzman tarafından değerlendirilmelidir.
● Vajinal akıntıda değişiklik: Normalden daha fazla vajinal akıntı veya akıntının renginde, kokusunda değişiklik olması, kanser belirtisi olabilir. Akıntı bazen kötü kokulu, kanlı veya koyu renkte olabilir.
● Menopoz sonrası vajinal kanama: Menopoza giren kadınlarda görülen vajinal kanama, rahim ağzı kanseri belirtisi olabilir. Menopoz sonrası kanama hiçbir zaman normal kabul edilmez ve mutlaka tıbbi değerlendirme gerektirir.
Bu belirtiler, rahim ağzı kanseri dışındaki başka sağlık sorunlarından da kaynaklanabilir. Örneğin enfeksiyonlar, hormonal değişiklikler veya diğer jinekolojik sorunlar da benzer semptomlara yol açabilir. Ancak, bu belirtilerden herhangi biri ortaya çıktığında ve özellikle uzun süre devam ettiğinde, mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Bu, rahim ağzı kanserinin erken teşhisi ve tedavi edilmesi için kritik öneme sahiptir. Rahim ağzı kanseri riski, cinsel yönelime veya cinsiyet kimliğine bakılmaksızın tüm bireyler için geçerlidir. Bu nedenle düzenli taramalar ve sağlık kontrolleri her birey için önemlidir.

Rahim Ağzı Kanserinin Sebepleri Nelerdir?

Rahim ağzı kanserinin en büyük nedeni, insan papilloma virüsü (HPV) enfeksiyonunun uzun süreli ve kalıcı hale gelmesidir. HPV’nin özellikle yüksek riskli türleri, rahim ağzı kanseri gelişimine yol açabilir. HPV enfeksiyonu oldukça yaygındır ve neredeyse her 10 kadından 8’i yaşamları boyunca bir noktada genital HPV ile enfekte olur. Ancak, HPV enfeksiyonu olan çoğu kadın rahim ağzı kanseri geliştirmez; yalnızca birkaç HPV türü kansere neden olabilir. Rahim ağzı kanserine yol açabilecek diğer risk faktörleri şunlardır:
● Sigara ve Pasif İçicilik: Sigara içmek, rahim ağzı kanseri riskini artıran önemli bir faktördür. Sigara dumanındaki zararlı kimyasallar, serviks hücrelerine zarar vererek kansere yol açabilir. Ayrıca, pasif sigara içiciliği de risk faktörlerinden biridir.
● Zayıflamış Bağışıklık Sistemi: Bağışıklık sistemi zayıflamış olan bireyler, HPV enfeksiyonuna karşı daha savunmasız olabilir ve bu durum rahim ağzı kanseri gelişme riskini artırabilir. HIV enfeksiyonu veya immünosupresif ilaç kullanımı gibi durumlar bağışıklık sistemini zayıflatabilir.
● Uzun Süreli Doğum Kontrol Hapı Kullanımı: Bazı araştırmalar, 5 yıldan uzun süre doğum kontrol hapı kullanan HPV pozitif kadınlarda rahim ağzı kanseri riskinin bir miktar arttığını göstermektedir. Ancak, doğum kontrol hapı aynı zamanda over ve rahim kanseri riskini azaltma gibi olumlu etkiler de sağlayabilir. Rahim ağzı kanseri riskini azaltmak için en önemli adımlar arasında HPV aşısı yaptırmak, sigara içmemek, düzenli tarama testleri yaptırmak ve bağışıklık sistemini güçlü tutmak yer alır.

Rahim Ağzı Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Rahim ağzı kanseri tedavisi, kanserin evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerir:
● Cerrahi Müdahale: Kanserin erken evrelerinde, rahim ağzı ve çevresindeki dokuların çıkarılması (konizasyon, trakelektomi) önerilebilir.
● Radyoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili radyasyon kullanılır. İlerlemiş vakalarda kullanılabilir.
● Kemoterapi: Kanser hücrelerinin büyümesini durdurmak için ilaç tedavisi uygulanır. Genellikle radyoterapi ile kombine edilir.
● İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini kansere karşı harekete geçiren bir tedavi yöntemidir.

Rahim Ağzı Kanseri Teşhisi Nasıl Konur? 

Rahim ağzı kanserinin teşhisi genellikle Pap smear testi ve HPV testi ile başlar. Bu testler, serviks hücrelerindeki anormal değişiklikleri tespit etmeye yardımcı olur. Eğer anormal hücreler bulunursa, kolposkopi adı verilen bir işlemle rahim ağzı detaylı bir şekilde incelenir ve biyopsi alınabilir. Bu biyopsi sonucunda kanserin varlığı ve evresi belirlenir.

Rahim Ağzı Kanserinin Evreleri Nelerdir? 
Rahim ağzı kanseri, kanserin vücutta ne kadar yayıldığını ve hangi bölgelere ulaştığını belirlemek için evrelerle sınıflandırılır. Bu sınıflandırma genellikle FIGO sistemi ile yapılır ve
dört ana evreden oluşur. Her evre, kanserin boyutuna, serviksin hangi kısımlarında olduğuna ve kanserin yayılıp yayılmadığına göre tanımlanır. İşte rahim ağzı kanserinin evreleri:

Evre 0 (Karsinoma in situ)
Bu evre, rahim ağzındaki kanser öncesi durumu tanımlar ve FIGO sistemi içinde yer almaz. Kanser hücreleri yalnızca rahim ağzının yüzey tabakasında bulunur, derin dokulara veya diğer organlara yayılmamıştır.

Evre I
Kanser yalnızca rahim ağzındadır ve çevre dokulara yayılmamıştır.
● Evre IA: Kanser mikroskobik olarak tespit edilebilir, gözle görülebilecek kadar büyük değildir.
● Evre IB: Kanser gözle görülebilir boyuttadır ve rahim ağzı ile sınırlıdır. Tümör boyutu 4 cm’den küçük veya büyük olabilir.

Evre II
Kanser rahim dışına yayılmış ancak pelvis duvarına ulaşmamıştır. Vajinanın üst kısmına veya çevredeki dokulara yayılabilir.
● Evre IIA: Kanser vajinanın üst kısmına yayılmıştır, ancak pelvik duvarlara ulaşmamıştır.
● Evre IIB: Kanser, rahim çevresindeki bağ dokulara (parametrium) yayılmıştır.

Evre III
Kanser daha geniş bir alana yayılmış ve vajinanın alt kısmına veya pelvik duvarlara ulaşmıştır. Bu evre, üreterlere baskı yaparak böbrek sorunlarına da yol açabilir.
● Evre IIIA: Kanser vajinanın alt üçte birine yayılmıştır ancak pelvik duvarlara ulaşmamıştır.
● Evre IIIB: Kanser pelvik duvarlara yayılmış ve üreterleri etkileyerek böbrek sorunlarına neden olmuştur.

Evre IV
Kanser vücudun uzak bölgelerine yayılmıştır. Bu, ileri evre rahim ağzı kanseri olarak kabul edilir.
● Evre IVA: Kanser mesane veya rektum gibi pelvis içindeki organlara yayılmıştır.
● Evre IVB: Kanser pelvis dışındaki organlara, örneğin karaciğer veya akciğerler gibi uzak organlara yayılmıştır.
Doktorlar, bu evreleme sistemini kullanarak hastanın tedavi planını belirler ve kanserin yayılma durumuna göre en uygun tedavi yöntemini önerir. Genel olarak, evre numarası ne kadar yüksekse, kanserin yayılma derecesi de o kadar fazladır.

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Önlenir? 
Rahim ağzı kanserini önlemek için birkaç adım atılabilir:
● HPV Aşısı: HPV aşısı, özellikle genç kadınlarda rahim ağzı kanserini önlemede oldukça etkilidir.
● Düzenli Tarama Testleri: Pap smear ve HPV testleri, kanserin erken teşhisi için önemlidir.
● Sigara Bırakma: Sigara içmek, rahim ağzı kanseri riskini artırır, bu nedenle bırakmak önemlidir.
● Güvenli Cinsel İlişki: Kondom kullanımı, HPV bulaşma riskini azaltabilir.
Bu önlemler, rahim ağzı kanseri riskini azaltmanın en etkili yolları arasında yer alır.

Bu makalenin yazımında kullanılan kaynağa buradan ulaşabilirsiniz.