Mesane kanseri, mesanenin iç yüzeyini oluşturan hücrelerde başlayan bir kanser türüdür. En yaygın olarak, idrarın depolandığı mesane duvarının iç tabakasında başlar. Erkeklerde daha yaygın görülmekle birlikte kadınları da etkileyebilir. Mesane kanseri belirtileri erken evrede tespit edilirse tedavide başarı oranı daha yüksektir.

Mesane Kanserinin Belirtileri Nelerdir? 

Mesane kanseri erken evrelerde belirtiler gösterebilir ve bu belirtiler çoğunlukla idrar yolu ile ilişkili olarak kendini gösterir. Bu nedenle, idrar yolu enfeksiyonu gibi başka hastalıklarla karıştırılabilir. Mesane kanserinin en yaygın belirtilerinden bazıları şunlardır:

• İdrarda Kan Görülmesi (Hematüri): Mesane kanserinin en yaygın belirtisi idrarda kan görülmesidir. Bu durum tıbbi terimle “hematüri” olarak adlandırılır. İdrardaki kan, idrarın renginin parlak kırmızı veya koyu kahverengi (kola rengi) olmasına yol açabilir. Ancak bazı durumlarda, idrar normal görünür ve kan yalnızca bir laboratuvar testi sonucunda tespit edilir. İdrardaki kan zaman zaman ortaya çıkıp kaybolabilir, bu nedenle dikkatle takip edilmelidir.
• Sık İdrara Çıkma İhtiyacı: Mesane kanseri olan kişilerde sık sık idrara çıkma ihtiyacı görülür. Kişi gece ya da gündüz sık sık idrara çıkma ihtiyacı duyabilir. Bu durum, mesanenin etkilenmesi ve kanserin mesane duvarını irrite etmesinden kaynaklanır.
• Ağrılı İdrara Çıkma (Dizüri): İdrar yaparken yanma hissi ya da ağrı mesane kanserinin diğer yaygın bir belirtisidir. Bu durum, idrar yolunun iltihaplanması ya da tümörün idrar akışını etkileyip mesaneyi tahriş etmesinden kaynaklanabilir. Ağrı hissi hafif veya şiddetli olabilir ve kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir.
• Sırt Ağrısı ve Pelvik Ağrı: Özellikle alt sırt bölgesinde veya pelvik bölgede ağrı hissedilebilir. Bu ağrı genellikle sürekli bir ağrı şeklinde olabilir ve bazen yayılabilir. Bu tür ağrılar, mesane kanserinin ilerlemesi ve çevre dokulara yayılması ile ilişkilendirilebilir.
• İdrar Yapamama veya İdrar Akışında Zorluk: Mesane kanseri ilerledikçe idrar yapma sürecinde zorluk yaşanabilir. İdrar akışı zayıflayabilir, kesik kesik olabilir ya da tamamen engellenebilir. Bu durum, tümörün mesaneyi veya idrar yolunu tıkamasından kaynaklanabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir.
• Genel Yorgunluk ve Halsizlik: Bazı hastalarda genel bir yorgunluk, halsizlik ya da kendini hasta hissetme durumu olabilir. Bu belirtiler, kanserin ilerlemesi ile birlikte vücudun genel sağlığını etkileyebilir ve kişinin yaşam kalitesini düşürebilir.
• İştah Kaybı ve Kilo Kaybı: Mesane kanserinin daha ileri evrelerinde iştah kaybı ve beklenmeyen kilo kaybı yaşanabilir. Bu, kanserin vücutta sistemik bir etki yaratmasından ve vücudun enerji kullanımını değiştirmesinden kaynaklanabilir.

Mesane Kanserinin Sebepleri Nelerdir? 

Mesane kanserinin kesin bir nedeni olmamakla birlikte, bazı risk faktörleri hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir. Bunlar arasında:

• Sigara kullanımı: Mesane kanseri gelişiminde en önemli risk faktörüdür.
• Kimyasal madde maruziyeti: Boya, lastik, deri ve tekstil endüstrilerinde çalışanların belirli kimyasallara maruz kalması riski artırır.
• Kronik mesane enfeksiyonları: Uzun süreli mesane enfeksiyonları, özellikle kateter kullanımında, kanser gelişim riskini artırabilir.
• Radyasyona maruz kalma: Pelvik bölgeye radyasyon tedavisi almış olmak mesane kanseri riskini artırabilir.

Mesane Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Mesane kanserinin tedavisi, kanserin evresi, tipi, hastanın genel sağlık durumu ve kişisel tercihleri gibi faktörlere bağlı olarak planlanır. Erken evrede teşhis edilen mesane kanseri, genellikle daha kolay tedavi edilebilir ve tam iyileşme şansı daha yüksektir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

1. Cerrahi Müdahale

Mesane kanseri tedavisinde en yaygın yöntemlerden biri cerrahi müdahaledir. Cerrahi tedavi, tümörün boyutuna, yerleşimine ve yayılımına göre farklı şekillerde uygulanabilir:

Transüretral Rezeksiyon (TURBT): Erken evre mesane kanserinde sıkça kullanılan bu işlemde, sistoskop adı verilen bir alet ile idrar yolundan mesaneye girilerek kanserli dokular çıkarılır. Bu işlem sırasında lazer veya elektrik akımı ile tümörün yakılması da sağlanabilir.

Sistektomi (Mesanenin Alınması): Eğer kanser mesane duvarının derinlerine ilerlemişse, mesanenin bir kısmı (parsiyel sistektomi) veya tamamı (radikal sistektomi) cerrahi olarak çıkarılabilir. Radikal sistektomi durumunda, hastanın idrarı biriktirmek için yeni bir mesane (yeni mesane veya idrar yolu diversiyonu) oluşturulabilir.

2. Kemoterapi

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaçların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Mesane kanseri için kemoterapi genellikle şu durumlarda uygulanır:

Cerrahi öncesi veya sonrası (Adjuvan veya Neoadjuvan Kemoterapi): Cerrahi öncesi kemoterapi, tümörün boyutunu küçültmeye yardımcı olabilir. Cerrahi sonrası kemoterapi ise geride kalan kanser hücrelerini yok etmek için uygulanır.

İntravezikal Kemoterapi: Kemoterapi ilaçlarının doğrudan mesanenin içine verilmesi yöntemidir. Erken evre mesane kanserinde kullanılan bu yöntem, yan etkileri en aza indirerek tümör hücrelerini yok etmeye yardımcı olur.

3. İmmünoterapi

İmmünoterapi, vücudun bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı güçlendiren bir tedavi yöntemidir. Mesane kanseri tedavisinde sıkça kullanılan immünoterapi ilaçlarından biri BCG (Bacillus Calmette-Guérin) aşısıdır. Bu tedavi, mesanenin içine doğrudan verilerek bağışıklık hücrelerini kanserle savaşmaya teşvik eder. Özellikle yüzeysel mesane kanserinde etkili bir tedavi yöntemidir.

4. Radyoterapi

Radyoterapi, yüksek enerjili ışınların kanser hücrelerini hedef alarak yok edilmesi yöntemidir. Radyoterapi genellikle cerrahi yapılamayan durumlarda veya hastanın genel sağlık durumu cerrahi müdahaleye izin vermiyorsa uygulanır. Bu tedavi yöntemi kemoterapi ile birlikte de kullanılabilir.

5. Hedefe Yönelik Tedaviler

Son yıllarda mesane kanseri tedavisinde kullanılan yeni bir yöntem de hedefe yönelik tedavilerdir. Bu tedaviler, yalnızca kanser hücrelerindeki spesifik genetik değişiklikleri hedef alarak çalışır. Bu sayede, sağlıklı hücrelere zarar vermeden kanser hücrelerini yok etmeyi amaçlar.

6. İzleme ve Destekleyici Tedaviler

Tedavi sonrası süreçte hastalar, hastalığın tekrarlayıp tekrarlamadığını kontrol etmek amacıyla düzenli olarak takip edilir. Takip sürecinde sistoskopi, idrar testleri ve görüntüleme testleri gibi tanı yöntemleri kullanılabilir. Ayrıca, mesane kanserinin yol açtığı belirtileri hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için destekleyici tedaviler de uygulanabilir.

Mesane Kanseri Teşhisi Nasıl Konur?

Mesane kanseri tanısı koymak için çeşitli yöntemler kullanılır:

• İdrar testleri: İdrarda kan ve anormal hücrelerin tespiti.
• Sistoskopi: Mesane içinin bir kamera yardımıyla incelenmesi.
• Görüntüleme testleri: Ultrason, BT veya MR taramaları ile tümörün yeri ve büyüklüğünün değerlendirilmesi.
• Biyopsi: Mesane dokusundan alınan örneğin mikroskop altında incelenmesi.

Mesane Kanserinin Evreleri Nelerdir? 

Mesane kanserinin evreleri, tümörün mesanede ne kadar yayıldığını ve vücudun diğer bölgelerini etkileyip etkilemediğini belirlemek için kullanılır. Kanserin evresi, tedavi planının oluşturulmasında da önemli bir rol oynar. Mesane kanserinin evreleri şu şekildedir:

• Evre 1: Bu evrede tümör, mesanenin yüzeyini kaplayan hücrelerin altındaki bağ dokusuna kadar ilerlemiştir. Ancak, bu aşamada kanser henüz kas tabakasına ulaşmamıştır. Tedaviye erken cevap verebilecek bir evre olarak kabul edilir.
• Evre 2: Bu evrede tümör, mesane duvarının kas tabakasına kadar yayılmıştır. Kanserin kas dokusuna ulaşması, tedavi seçeneklerini ve hastalığın gidişatını etkileyebilir. Bu evrede cerrahi ve kemoterapi gibi tedavi yaklaşımları daha sık gündeme gelir.
• Evre 3: Tümör, mesane duvarını aşarak mesaneyi çevreleyen yağ tabakasına kadar ilerlemiştir. Bu aşamada kanser, mesane dışına yayılarak çevredeki dokulara da zarar verebilir. Bu evrede tedavi, kanserin daha geniş bir alana yayılmış olması nedeniyle daha kapsamlı bir yaklaşımla planlanır.
• Evre 4: Kanser en ileri evrede olup mesane çevresindeki diğer organlara yayılmıştır. Erkeklerde prostat, kadınlarda rahim ve vajina gibi organlar bu yayılımın görüldüğü yerler olabilir. Aynı zamanda pelvik duvar ve karın boşluğuna da yayılabilir. T4 evresi, tedavisi daha zor olan ve genellikle diğer organları da etkileyen bir yayılımı ifade eder. Bu evrede multidisipliner bir yaklaşım gereklidir ve cerrahi, kemoterapi, radyoterapi gibi birçok tedavi yöntemi birlikte kullanılabilir.

Bu evrelerin anlaşılması, mesane kanserinin yayılımını ve hastanın tedavi sürecinin planlanmasını anlamada kritik önem taşır. Erken evrelerde (T1, T2) tespit edilen mesane kanseri, tedaviye daha hızlı ve olumlu yanıt verebilirken, daha ileri evrelerde (T3, T4) hastalığın tedavi edilmesi daha karmaşık hale gelir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde erken tanı ve tedavi için uzman bir doktora başvurulması çok önemlidir.

Mesane Kanseri Nasıl Önlenir? 

Mesane kanseri riskini azaltmak için:

• Sigara bırakma: Sigara içmemek veya mevcut sigara alışkanlığından kurtulmak en önemli önleyici adımdır.
• Kimyasal maruziyetlerden korunma: Özellikle kimyasallarla çalışırken koruyucu giysi ve ekipman kullanmak.
• Bol su tüketimi: Düzenli su tüketimi mesanenin sağlığını korumaya yardımcı olabilir.
• Sağlıklı beslenme: Antioksidanlar ve lif bakımından zengin bir diyetle beslenmek kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

 

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.