Yaşamın Renklerini Korumak: Kanserle Mücadelede Önerilerimiz 

Kanser, günümüzde en yaygın sağlık sorunlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı’nın verilerine göre, 2022 yılında yaklaşık 20 milyon kişi kansere yakalanırken, 9,7 milyon kişi bu hastalık sebebiyle hayatını kaybetmiştir. Dünya genelinde yaklaşık her 5 kişiden 1’inin hayatı boyunca yakalandığı bu hastalığın en çok görülen türleri; akciğer, meme, kolorektal ve prostat kanserleridir. Bu veriler, kanserle mücadelenin önemini gözler önüne sermektedir.

Kanser Türleri Nelerdir? 

Kanser, vücuttaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu ortaya çıkan bir hastalık grubudur. Amerikan Kanser Derneği’ne göre, 200’den fazla kanser türü bulunmaktadır. 

En yaygın kanser türleri şu şekilde sıralanabilir:

• Akciğer Kanseri: Genellikle sigara kullanımıyla ilişkilendirilen, akciğer dokusunda anormal hücre büyümesiyle oluşan ciddi bir kanser türüdür. Erken teşhis hayati önem taşır ve öksürük, nefes darlığı gibi semptomlarla kendini gösterebilir. 
• Meme Kanseri: Çoğunlukla kadınlarda görülen, meme dokusunda başlayan bir kanser türüdür. Düzenli taramalar ve kendi kendine muayene erken teşhis için önemlidir. Genetik faktörler, yaş ve hormonal değişiklikler risk faktörleri arasındadır. 
• Prostat Kanseri: Erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden biri olup prostat bezinde gelişir. Yaş ilerledikçe risk artar. Erken evrelerde genellikle belirgin semptom göstermez, bu nedenle düzenli kontroller önemlidir. 
• Kolorektal Kanser: Kalın bağırsak veya rektumda başlayan bir kanser türüdür. Diyet, yaşam tarzı ve genetik faktörlerle ilişkilidir. Düzenli kolonoskopi taramaları erken teşhis için kritik öneme sahiptir. 
• Cilt Kanseri: Güneş ışınlarına aşırı maruz kalma sonucu sıklıkla gelişen bir kanser türüdür. Melanom en tehlikeli formudur. Düzenli cilt muayeneleri ve güneşten korunma önemlidir. 
• Mide Kanseri: Mide duvarında başlayan bir kanser türüdür. Sigara kullanımı ve bazı diyet alışkanlıkları risk faktörleri arasındadır. Erken evrelerde teşhisi zor olabilir, bu nedenle şüpheli semptomlarda hekime başvurmak önemlidir.

Kanser Riskini Azaltmak İçin Neler Yapmalıyız? 

Kanser riskini azaltmak için yapabileceğimiz birçok şey vardır. Amerikan Kanser Derneği’nin önerilerine göre:

1. Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun: Sigarayı bırakmak veya hiç başlamamak, akciğer kanseri başta olmak üzere birçok kanser türü riskini önemli ölçüde azaltır. 
2. HPV’den korunun: HPV aşısı yaptırmak ve güvenli cinsel yaşam, rahim ağzı kanseri gibi HPV ile ilişkili kanserlerin riskini düşürür. 
3. Sağlıklı beslenin: Sebze, meyve, tam tahıllar ve sağlıklı proteinlerden oluşan dengeli bir diyet, kanser riskini azaltmaya yardımcı olur. 
4. Fiziksel aktiviteyi artırın: Düzenli egzersiz yapmak, birçok kanser türünün riskini azaltır ve genel sağlığı iyileştirir. 
5. Alkol tüketimini sınırlayın: Aşırı alkol tüketimi çeşitli kanser türleriyle ilişkilidir. Tüketimi azaltmak veya tamamen bırakmak riski düşürür. 
6. Güneşten korunun: Güneş kremi kullanmak, koruyucu giysiler giymek ve aşırı güneş ışığına maruz kalmaktan kaçınmak, cilt kanseri riskini azaltır.

Kanser Tedavileri Nelerdir? 

Kanser tedavileri, hastalığın türüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterir. Başlıca kanser tedavi yöntemleri şunlardır:

1. Cerrahi: Tümörün cerrahi olarak çıkarılması. Özellikle erken evre kanserlerde etkili bir yöntemdir.
2. Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaç kullanımı.
3. Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanarak kanser hücrelerini yok etme.
4. İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerine karşı savaşmasına yardımcı olan tedavi yöntemi.
5. Hedefe yönelik tedaviler: Kanser hücrelerinin spesifik özelliklerini hedef alan ilaçlarla uygulanan tedavi.

Kanserden Korunmak Mümkün mü? 

Kanserden tamamen korunmak mümkün olmasa da, risk faktörlerini azaltmak ve erken teşhis için bazı önlemler alınabilir. Sağlıklı yaşam tarzı seçimleri, düzenli sağlık kontrolleri ve taramalar kanser riskini azaltmada önemli rol oynar. Ayrıca, sigarayı bırakmak, sağlıklı beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri de kanser riskini önemli ölçüde düşürebilir.

Kanser Olduktan Sonra Beslenme Düzeni Nasıl Olmalıdır? 

Kanser tanısı aldıktan sonra beslenme, tedavi sürecinde ve sonrasında önemli bir rol oynar. Amerikan Kanser Derneği’ne göre kanserli hastalar için bazı beslenme önerileri:

1. Protein alımını artırın: Kas kütlesini korumak için önemlidir. Yağsız et, balık, yumurta, baklagiller gibi protein kaynaklarını tercih edin.
2. Sebze ve meyve tüketimini artırın: Antioksidanlardan zengin besinler tüketin.
3. Tam tahıllı ürünleri tercih edin: Lif açısından zengin besinler bağırsak sağlığını destekler.
4. Şeker ve işlenmiş gıdaları sınırlayın: Bu tür gıdalar inflamasyonu artırabilir ve kanser hücrelerinin büyümesini destekleyebilir.
5. Yeterli sıvı alın: Özellikle tedavi sırasında dehidrasyonu önlemek için önemlidir.

Kanserli Bireyler İçin Sporun Faydaları 

Kanser tedavisi gören ve sonrasında iyileşme sürecinde olan bireyler için fiziksel aktivite birçok fayda sağlar. Sporun faydaları şunlardır:

• Yorgunluğu azaltır.
• Kas kütlesini korur.
• Kardiyovasküler sağlığı iyileştirir.
• Yaşam kalitesini artırır.
• Nüks riskini azaltır.

Kanserli Bireylerin Stresi Azaltması Neden Önemlidir? 

Kanser tanısı ve tedavisi süreci, hastalar ve aileleri için büyük bir stres kaynağı olabilir. Stresin yönetilmesi, hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için önemlidir. Yüksek stres seviyesi, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve tedaviye yanıtı olumsuz etkileyebilir.

Kanserli bireylerde stresi azaltmanın faydaları şunlardır:

1. Bağışıklık sistemini güçlendirir.
2. Uyku kalitesini artırır.
3. Anksiyete ve depresyonu azaltır.
4. Yaşam kalitesini yükseltir.
5. Tedaviye uyumu artırır.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.