Akciğer kanseri, akciğer dokusunda anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu oluşan ciddi bir hastalıktır. Genellikle sigara kullanımı ile ilişkilendirilen bu kanser türü, dünyada en sık görülen ve en fazla ölüme yol açan kanserlerden biridir. Erken evrelerde belirti vermeyebileceği için teşhisi zor olabilir. Ancak ilerleyen evrelerde, sürekli öksürük, göğüs ağrısı, nefes darlığı ve kanlı balgam gibi belirtiler görülebilir. Bu makalede, akciğer kanserinin tanımını ve en yaygın belirtilerini detaylı bir şekilde ele alacağız.

Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir? 

Akciğer kanseri belirtileri, hastalığın erken aşamalarında genellikle hafif olabilir ve bu nedenle kolayca göz ardı edilebilir. Ancak, belirtiler ilerledikçe daha belirgin hale gelir ve hastanın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Akciğer kanserinin en yaygın belirtileri şu şekildedir:

• Geçmeyen veya kötüleşen öksürük
• Kanlı veya pas renginde balgam (tükürük veya balgam)
• Derin nefes alma, öksürme veya gülme ile daha da kötüleşen göğüs ağrısı
• Ses kısıklığı
• İştah kaybı
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Nefes darlığı
• Sürekli yorgunluk veya zayıflık hissi
• Geçmeyen veya sık sık tekrarlayan bronşit ve zatürre gibi enfeksiyonlar
• Yeni başlayan hırıltı

Eğer akciğer kanseri vücudun diğer bölgelerine yayılırsa, şu belirtiler de ortaya çıkabilir:

• Kemik ağrısı (sırt veya kalça gibi bölgelerde ağrı)
• Beyne yayıldığında baş ağrısı, kol veya bacakta zayıflık veya uyuşukluk, baş dönmesi, denge sorunları veya nöbetler gibi sinir sistemi değişiklikleri
• Karaciğere yayıldığında ciltte ve gözlerde sararma (sarılık)
• Boyun veya köprücük kemiği üzerindeki lenf düğümlerinde şişme

Bu belirtiler, akciğer kanseri dışında başka nedenlerle de ortaya çıkabilir, ancak bu tür semptomlar yaşıyorsanız, bir doktora başvurmanız önemlidir. Erken teşhis, tedavinin daha etkili olma olasılığını artırabilir.

Akciğer Kanserinin Sebepleri Nelerdir? 

Akciğer kanserinin en önemli ve bilinen sebebi sigara kullanımıdır. Sigara dumanında bulunan zararlı kimyasallar, akciğer hücrelerinde hasara yol açarak kanser gelişimini tetikler. Ayrıca, asbest, radon gazı, hava kirliliği gibi çevresel faktörler de akciğer kanserine yol açabilmektedir. Genetik yatkınlık da bu hastalığın oluşumunda rol oynayabilir.  Akciğer kanserinin sıklıkla görülen nedenleri şu şekilde olabilir:

• DNA Değişiklikleri: Akciğer hücrelerinde DNA’da meydana gelen değişiklikler kanser gelişimine yol açar. Bu değişiklikler, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasına neden olur.
• Tümör Oluşumu: Kanser hücreleri hızla çoğalarak bir kitle (tümör) oluşturabilir. Bu tümör, sağlıklı dokulara zarar verebilir ve onları yok edebilir.
• Metastaz: Kanser hücreleri, zamanla koparak vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Bu durum metastatik kanser olarak adlandırılır.
• Sigara Kullanımı: Akciğer kanserinin en yaygın sebebi sigara içmektir. Sigara dumanı, hem aktif hem de pasif içicilerde kanser riskini artırır.
• Pasif İçicilik: Sigara dumanına maruz kalmak (pasif içicilik) da akciğer kanseri riskini artırabilir.
• Sigara Dışında Diğer Sebepler: Bazı insanlar sigara içmediği ve pasif içiciliğe maruz kalmadığı halde akciğer kanserine yakalanabilir. Bu durumlarda kanserin net bir sebebi olmayabilir.

Akciğer Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır? 

Akciğer kanseri tedavisi, hastalığın evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kanserin türüne bağlı olarak değişir. Cerrahi müdahale, radyoterapi, kemoterapi ve hedefe yönelik tedaviler, en yaygın tedavi yöntemlerindendir. Erken teşhis edilen vakalarda cerrahi müdahale ile kanserli dokuların çıkarılması mümkün olabilirken, ileri evrelerde radyoterapi ve kemoterapi gibi tedavilerle hastalığın kontrol altına alınması hedeflenir. 

Akciğer Kanseri Teşhisi Nasıl Konur? 

Akciğer kanseri teşhisi, genellikle çeşitli tıbbi testler ve görüntüleme yöntemleri kullanılarak konur. Bilgisayarlı tomografi (BT) ve PET taramaları, kanserin yayılımını ve evresini belirlemek için sıkça kullanılan görüntüleme teknikleridir. Biyopsi ise kanserli dokunun kesin teşhisi için gereklidir. Ayrıca, kan testleri ve bronkoskopi gibi ek testler de tanı sürecinde kullanılabilir. 

Akciğer Kanserinin Evreleri Nelerdir?

Akciğer kanseri, kanser hücrelerinin yayılımına ve tümörün büyüklüğüne bağlı olarak farklı evrelerde sınıflandırılır. Akciğer kanserinin genel evreleri şu şekildedir:

• Evre 0: Kanser, akciğer veya bronşların üst astarında bulunur. Henüz akciğerin diğer bölgelerine ya da akciğer dışına yayılmamıştır.
• Evre I: Kanser, akciğerin içinde kalmıştır ve henüz dışarıya yayılmamıştır.
• Evre II: Kanser, Evre I’e göre daha büyüktür, akciğer içindeki lenf düğümlerine yayılmış olabilir veya aynı akciğer lobunda birden fazla tümör bulunabilir.
• Evre III: Kanser, Evre II’den daha büyüktür, yakındaki lenf düğümlerine veya yapılara yayılmış olabilir ya da aynı akciğerin farklı bir lobunda birden fazla tümör bulunabilir.
• Evre IV: Kanser, diğer akciğere, akciğer çevresindeki sıvıya, kalp çevresindeki sıvıya veya uzak organlara yayılmıştır.

Akciğer Kanseri Nasıl Önlenir?

Akciğer kanseri, önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen, dünya genelinde en yaygın ve ölümcül kanser türlerinden biridir. Akciğer kanseri riskini azaltmak için şu önlemler alınabilir:

• Sigara İçmemek veya Bırakmak: Sigara, akciğer kanserinin en büyük nedenidir. Sigara içmemek, akciğer kanseri riskini büyük ölçüde azaltır. Sigara içiyorsanız, bırakmak bu riski önemli ölçüde azaltabilir.
• Pasif İçicilikten Kaçınmak: Pasif içicilik de akciğer kanseri riskini artırabilir. Sigara içilen ortamlardan uzak durmak önemlidir.
• Radon Gazı Kontrolü: Radon, doğal olarak oluşan ve akciğer kanserine neden olabilen bir gazdır. Evde radon testi yaparak bu gazın seviyelerini kontrol altında tutmak önemlidir.
• Mesleki Maruziyetleri Azaltmak: Bazı mesleklerde kullanılan asbest, arsenik, nikel ve krom gibi maddeler, akciğer kanseri riskini artırabilir. Bu tür ortamlarda çalışanların koruyucu ekipman kullanması ve gerekli güvenlik önlemlerini alması gerekir.
• Dengeli ve Sağlıklı Beslenmek: Antioksidanlar açısından zengin sebze ve meyveler tüketmek, akciğer kanseri riskini azaltabilir. Ayrıca, alkol tüketimini sınırlamak da önemlidir.
• Hava Kirliliğinden Kaçınmak: Hava kirliliği, akciğer kanseri riskini artırabilir. Mümkün olduğunca temiz hava solumak ve kirli ortamlardan uzak durmak, bu riski azaltmaya yardımcı olabilir.
• Düzenli Tıbbi Kontroller: Özellikle risk altında olan bireylerin düzenli tıbbi kontroller yaptırması, erken teşhis ve tedavi açısından önemlidir.

Bu önlemler, akciğer kanseri riskini önemli ölçüde azaltabilir, ancak tamamen ortadan kaldıramaz. Bu nedenle, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmemek en iyi yaklaşımlardan biridir.

Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.

Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.