Beyin tümörü, beyin içinde veya çevresinde hücrelerin anormal şekilde büyümesi sonucu oluşan bir kitle ya da tümördür. Beyin tümörleri, beyin dokusunda veya çevresindeki sinirler, hipofiz bezi, epifiz bezi gibi yapılarda ve beyni saran zarlar üzerinde de meydana gelebilir. Bu tümörler beyin fonksiyonlarını etkileyebilir ve tümörün boyutu, yeri ve büyüme hızına bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir.Beyin tümörleri primer (beyinde başlayan) ve sekonder (başka organlardan beyne yayılan) olarak ikiye ayrılır. Sekonder beyin tümörlerine metastatik beyin tümörleri de denir.
Beyin Tümörü Nasıl Oluşur?
Beyin tümörleri, hücrelerin DNA’sındaki mutasyonlar nedeniyle kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle oluşur. Bu anormal büyüme, beyin dokusunda kitle oluşturur ve bu kitle zamanla beyindeki önemli işlevleri engelleyebilir. Beynin aktif olmayan bölgelerinde gelişen tümörler, belirti vermeden büyük boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle bazı beyin tümörleri geç teşhis edilir.
Beyin Tümörü Türleri Nelerdir?
Beyin tümörleri, hangi hücrelerden oluştuğuna göre sınıflandırılır. Beyin tümörleri, iki ana gruba ayrılır:
• İyi huylu (benign) beyin tümörleri: Bu tümörler genellikle yavaş büyür ve çevre dokuya yayılmazlar. Ancak zamanla büyüyüp beyin dokusuna baskı yaparak sorunlara yol açabilirler.
• Kötü huylu (malign) beyin tümörleri: Hızla büyüyen ve çevre beyin dokusuna yayılan kanserli tümörlerdir. Bu tümörler, sağlıklı beyin hücrelerini istila edip yok edebilir.
Her iki tür de cerrahi müdahale gerektirebilir ve doktorlar tümörün iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunu belirlemek için biyopsi gibi testler yaparlar.
Beyin Tümörü Belirtileri Nelerdir?
Beyin tümörü belirtileri, tümörün bulunduğu bölgeye, boyutuna ve büyüme hızına bağlı olarak değişir. Beynin hangi kısmının etkilendiğine göre belirtiler farklılık gösterebilir. Yaygın beyin tümörü belirtileri şunlardır:
• Baş Ağrısı: Genellikle sabahları daha şiddetli olan ve zamanla kötüleşen baş ağrıları en yaygın belirtilerden biridir. Baş ağrısı, tümörün beyin dokusu üzerinde baskı yapması sonucu ortaya çıkar.
• Mide Bulantısı ve Kusma: Özellikle sabahları görülen açıklanamayan mide bulantısı ve kusma, beyindeki artan basıncın bir sonucu olabilir.
• Görme Problemleri: Bulanık görme, çift görme ya da görme kaybı gibi sorunlar, tümörün görme merkezlerine baskı yapmasından kaynaklanabilir.
• Nöbetler (Epilepsi): Daha önce hiç nöbet geçirmemiş kişilerde nöbetlerin ortaya çıkması, beyinde anormal elektriksel aktiviteye neden olan bir tümörün varlığını gösterebilir.
• Kol ve Bacaklarda Uyuşma veya Zayıflık: Tümör, beynin motor fonksiyonlarını kontrol eden bölgelerine baskı yaparsa, bir ya da her iki tarafta uyuşma, karıncalanma ya da kas zayıflığı görülebilir.
• Denge ve Koordinasyon Problemleri: Yürüme zorluğu, dengede duramama ya da el ve kolların kontrolünde güçlük çekme gibi belirtiler, tümörün beyincik gibi dengeyi kontrol eden bölgeleri etkilemesiyle ortaya çıkabilir.
• Konuşma ve Bellek Problemleri: Hafıza kaybı, konuşma güçlüğü, kelime bulmada zorlanma veya konuşmada anlamsızlık beyin tümörünün işlevsel bölgelerde bulunması durumunda görülebilir.
• Kişilik ve Davranış Değişiklikleri: Beyin tümörleri, kişinin davranışlarında, ruh halinde ya da kişiliğinde ani değişikliklere neden olabilir. Örneğin, kişi daha sinirli, endişeli ya da depresif hale gelebilir.
• Yorgunluk ve Zihinsel Bulanıklık: Sürekli yorgunluk, zihinsel bulanıklık, odaklanma sorunları ve genel bir sersemlik hali de beyin tümörü belirtisi olabilir.
Bu belirtiler her zaman beyin tümörüne işaret etmese de, bu tür semptomların varlığında bir doktora başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve müdahale, tedavi sürecinde büyük fark yaratabilir.
Beyin Tümörü Teşhisi Nasıl Konulur?
Beyin tümörü teşhisi için öncelikle nörolojik muayene yapılır. Ardından tümörün varlığını doğrulamak ve yerini belirlemek için görüntüleme testleri kullanılır:
• MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Beynin ayrıntılı görüntülerini sağlar ve tümörlerin yerini belirler.
• BT (Bilgisayarlı Tomografi): Tümörün boyutu ve yeri hakkında bilgi sağlar.
Bazen, tümör hücrelerinin yapısını analiz etmek için biyopsi yapılır. Bu yöntem, tümörün türünü ve kanser olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
Beyin Tümörü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi seçenekleri, tümörün türüne, boyutuna ve yerine göre belirlenir. En yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:
• Cerrahi: Uygun olan hastalarda tümör cerrahi olarak çıkarılır.
• Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak tümör hücreleri yok edilir.
• Kemoterapi: İlaçlar kullanılarak tümör hücrelerinin büyümesi durdurulur veya yok edilir.
Bazı durumlarda, farklı tedavi yöntemleri bir arada kullanılabilir.
Beyin Tümöründe Kemoterapi Yapılır mı?
Evet, kemoterapi beyin tümörlerinin tedavisinde kullanılabilir. Özellikle kötü huylu tümörlerde, kemoterapi tedavi seçeneklerinden biridir. Kemoterapi ilaçları ağız yoluyla veya damar yoluyla verilebilir ve bazen cerrahi ve radyoterapi ile birlikte uygulanabilir.
Beyin Tümörü Prognozu Nedir?
Beyin tümörünün prognozu, yani hastalığın seyri ve iyileşme olasılığı, tümörün türüne, boyutuna ve tedaviye nasıl yanıt verdiğine bağlıdır. İyi huylu tümörler genellikle daha iyi bir prognoza sahipken, kötü huylu tümörlerde prognoz daha karmaşıktır. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri, hastaların yaşam süresini ve kalitesini artırabilir.
Bu yazı Grup Florence Nightingale Hastaneleri tarafından hazırlanmıştır.
Kanser hastalığı hakkındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.